Beşiktaş–Fenerbahçe derbisi, genç hakem Ali Yılmaz için kariyerinde bir dönüm noktası olabilirdi. Ancak sahada sergilediği yönetim, tecrübe eksikliğini net şekilde ortaya koydu. Bu denli yüksek profilli bir maçı yönetme kabiliyetine henüz sahip olmadığını görmüş olduk. Hakemin genel yönetim çizgisi yeterli değildi. Maç boyunca faul standardı tutarsızdı; benzer pozisyonlarda farklı kararlar verildi.

Sportmenlik dışı davranışlar cezasız kaldı. Zaman geçirmeye karşı herhangi bir disiplin uygulanmadı. Ederson’un topu 20 saniye boyunca elinde tutmasını umursamadı. Bu da maçın temposunu ve dengeli yönetimini olumsuz etkiledi. Ali Yılmaz maça tedirgin başladı. İlk dakikalarda Oosterwolde’nin Rafa Silva’ya yaptığı net sarı kartlık müdahaleyi sadece uyarıyla geçiştirmesi, otorite kurmakta zorlanacağının işaretiydi. Devamında Orkun’un Asensio’ya yaptığı sert müdahale ise doğrudan kırmızı kartı gerektiriyordu ama Yılmaz yalnızca sarı kart gösterdi. Neyse ki VAR devreye girdi ve karar düzeltildi. Aynı sekansın ardından Beşiktaş Teknik Direktörü Sergen Yalçın’ın itirazlarına ve aşırı tepkisine kırmızı kart göstermesi ise Yılmaz adına doğru bir karar oldu.

VAR olmasaydı!

44. dakikada Kerem–Salih mücadelesinde Fenerbahçe lehine verilmeyen penaltı, maçın kritik hatalarından biri olarak öne çıktı. Topa vurma hareketi yapan Kerem’in savurduğu ayağa Salih arkadan yaklaşarak dikkatsiz bir temasta bulundu ve Kerem’in vuruş pozisyonunu bozdu. Maçın uzatma dakikalarda Gökhan Sazdağı’ın Jhon Duran’ı itmesine de penaltı kararı verilmeliydi. Yılmaz, yine devam diyerek bir başka hataya imza attı. Buna karşın ikinci yarıda, Paolista– En Nesyri pozisyonunda ve Skriniar’ın koluna çarpan topta doğru devam kararları verdi. Pozisyonlarda penaltı yoktu. Ali Yılmaz’ın bu denli büyük bir maça henüz hazır olmadığı net şekilde görüldü. VAR müdahalesi olmasaydı, çok daha ağır tartışmalara neden olabilecek bir yönetim sergilemiş olacaktı.

Cihan Aydın, derbiyi kart göstermeden bitirme stratejisiyle yönetti. Oyuncuları sık sık sözlü uyaran hakem, özellikle Onana’ya yaptığı uyarılarda kart göstermedi. Büyük hata yapmasa da fazla toleranslı bir yönetim sergiledi.

Cihan Aydın, belli ki sahaya kart göstermeden maçı bitirme stratejisiyle çıktı. Maç boyunca 4-5 net sarı kartlık pozisyonda eli cebine hiç gitmedi. Oyuncuları sık sık sözlü olarak uyardı, tansiyonu konuşarak düşürmeyi tercih etti. Elbette bu yaklaşım, oyunun akışını bozmamak adına bir tercih olabilir. Ama bazı anlarda kart göstermemek, özellikle faul yapan oyuncu açısından ‘Devam et, sorun yok!’ mesajı verir. Bu da sertliğin dozunun artmasına neden olabilir. Trabzonspor kalecisi Onana’ya tam 4 kez ‘Oyunu geciktirme!’ uyarısı yaptı ama hiçbirinde kart çıkmadı. Bu kadar tolerans, oyunun hızını kesen takım lehine bir avantaja dönüştü. 26. dakikada Sara’nın eline gelen topta hakemin devam kararı doğruydu.

Şanslıydı...

90. dakikada Bouchouari’nin Sallai’ye faulünde gösterdiği kırmızı kart doğruydu. Bu ikisi dışında kamuoyunda tartışılacak büyük bir pozisyon yaşanmadı. Penaltı, ofsayt ya da VAR müdahalesi gerektirecek tartışmalı bir an olmadı. Bu da hakemin şansıydı. Cihan Aydın adına bu maç sorunsuz geçti belki ama kart göstermemek de tartışmaya açık bir stratejiydi. Özellikle büyük maçlarda netlik, hem oyuncular hem taraftarlar için önemli. Aydın bu konuda biraz fazla toleranslı davrandı. Sonuç: Maçı sorunsuz tamamladı mı? Evet. Ama otoriteyi hissettirdi mi? Tartışılır.

Yıllarını futbol sahalarında, düdük çalarak, pozisyon kovalayarak geçirmiş biri olarak bugün Türk futbolunda yaşanan gelişmeleri üzülerek izliyorum. TFF Başkanı Sayın Hacıosmanoğlu’nun, bazı hakemlerin bahis hesaplarının tespit edildiğini açıklaması, yalnızca futbolun değil, hakemlik kurumunun da itibarı açısından alarm niteliğindedir.

Hakemlerin bahis ile en küçük ilişkisi, doğrudan güveni zedeler

Hakemlik, sadece kuralları uygulamak değil; dürüstlük, tarafsızlık ve güven inşa etmek demektir. Bir hakemin bahis dünyasıyla herhangi bir bağı olması, adil oyunun ruhuna vurulan ağır bir darbedir. Bu konuda soruşturmayı başlatan ve ciddiyetle yürüten başta Türkiye Futbol Federasyonu, Spor Bakanlığı, ilgili emniyet ve yargı birimlerini kutlamak gerekir. Bu cesaret, futbolu gerçekten sevenlerin gösterebileceği bir duruştur. Unutulmamalıdır ki, hakem güvenilirliğini kaybederse, skorun değil, şüphenin konuşulduğu bir oyuna mahkûm oluruz. O yüzden yalnızca hesaplar değil, zihniyetler de temizlenmeli. Şimdi futbolun ve hakemliğin itibarını koruma zamanı.

Maçın hakemi vasatı aşamayan bir yönetim gösterdi. Acemice uygulamalar yaptı. Kartlarında hataları oldu. Fakat oyunun gidişatını etkileyecek kritik hata yapmadığı kanaatindeyim.

19. dakikada Galatasaray’ın, Osimhen’le kazandığı golde kalkan ofsayt bayrağı ve hakemin bu bayrağa uyması çok acemice bir görüntüydü. Topun savunmadan geldiği çok açıktı, VAR incelemesine de gerek yoktu. Temiz atılmış bir gol için uzun bir tartışma yaşandı. 42’de Bokele, ikinci sarı karttan kırmızı kart gördü.

Bokele, Osimhen’le mücadele ederken kolunu kontrolsüz şekilde geriye doğru savuruyor ve rakibinin yüzüne vuruyor. Bu bence net bir sarı kart. Fakat bu hamleden önce Osimhen’in Bokele’ye açık bir faulü vardı.

Hakemin faulü Göztepe lehine vermesi gerekirdi. Burada ilk faulü Osimhen yapmış olsa da her şartta Bokele’nin kontrolsüz hareketinin değerlendirilmesi ve sarı kartı görmesi gerekir. Dolayısıyla Bokele’nin ikinci sarı karttan atılması bence doğruydu.

Maçın genç ve tecrübesiz ismi Adnan Deniz Kayatepe, vasat altında bir performansa sahipti. 31. dakikada Beşiktaş lehine doğru bir penaltı düdüğü çaldı. Abraham’a faulü yapan Opoku, pozisyonda bir de sarı kartı hak etmişti. Hakem göstermesi gereken bu sarı kartı atladı. Abraham’ın penaltı vuruşunda Kasımpaşa kalecisi penaltı yöntemine uygun hareket etmedi. Kural şöyle der: “Savunan takımın kalecisi, topun vurulduğu ana kadar kale direkleri arasında, yüzü vuruşu yapacak oyuncuya dönük olacak şekilde kale çizgisi üzerinde yer almalıdır.” Oysaki pozisyonda kaleci kalenin içinde, çizginin gerisinde durarak, öne doğru çıkıp penaltıyı kurtardı. Hakemin vuruş yapılmadan kaleciyi çizgide durması konusunda uyarması gerekirdi.

Müdahalesi yoktu

Maçta 36. dakikada hakem Beşiktaş lehine hatalı bir penaltı çaldı. Rıdvan’ın Cafu’ya herhangi bir müdahalesi yoktu. Diğer yandan Cafu hakemi aldatmak için kendini açıkça atmıştı. VAR’dan penaltıyı iptal eden hakem, Cafu’nun görmesi gereken sarı kartı da göstermeyerek yine bir hataya imza attı.

Dün sahada çok kötü bir hakem vardı. Jakob Kehlet, çaldıkları ve çalmadıklarıyla tabir yerindeyse iki takıma da saç baş yoldurdu. 21’de El Khannous’un Alvarez’e faulü kırmızı kartı gerektiriyordu. Bu tür pozisyonlar değerlendirilirken, ‘Faulü yapan oyuncu neresiyle, rakibin neresine müdahalede bulundu?’ sorusu önem kazanır. Burada Stuttgart’lı oyuncu kramponunun vidasıyla, Alvarez’in en hassas yerine basıyor. Tartışması olmayan bir pozisyondu bana göre. 60. dakikada hakemin Fenerbahçe lehine verdiği penaltı doğruydu, ancak öncesi ofsayt çıkınca penaltı doğal olarak iptal edildi. Hakem Kehlet’in 66. dakikada Stuttgart lehine çaldığı penaltı ise çok komikti. Neyse ki VAR bu büyük hatayı telafi etti. 74’te Stiller, İsmail’e yaptığı faulde ikinci sarı kartı görebilirdi. Hakem takdir hakkını deplasman takımından yana kullandı.

Maçın hakemi Ozan Ergün bu seviyeye yakışmayacak hatalarla maç yönetti. Kritik karalarında doğruyu bulamadı. Sahada faulleri atladı, kulübe isyan etti, kulübeye kartlar çıkarttı. 50. Dakikada Muleka’nın Emirhan’ın yüzüne koluyla yaptığı müdahale kontrolsüzdü. Bu dakikada ikinci sarı kartı görmeliydi. Hakem pozisyonda faul dahi çalmadı. 72. dakikada Abraham’ın golü öncesi açık bir faul vardı. Orkun’un Tunahan’a yaptığı faule rağmen hakem oyunu hatalı şekilde devam ettirince Beşiktaş ikinci golü buldu. 85. dakikada Abraham’ın golü, Taylan’ın elle oynadığı gerekçesiyle VAR müdahalesiyle iptal edildi.

Golün iptali hatalıydı

VAR müdahalesi de golün iptali de hatalıydı. Burada top Taylan’ın koluna çarpıyor. Bilerek elle oynamadan söz etmek mümkün değil. Top önce kaleciden sonra oyuncunun kendi dizinden sekerek Taylan’ın doğal pozisyonundaki koluna çarpıyor.

Maçın hakeminin başarılı bir yönetim gösterdiğini söyleyemem. Maça çok dağınık başladı. Çağlar/Fofana mücadelesinde Çağlar’a, Roca/ Talisca mücadelesinde Roco’ya, Anıl/Asensio mücadelesinde Anıl’a gösterilmesi gereken üst üste üç sarı kartı atladı. Bunların üzerine 18. dakikada açısı çok iyi olmasına rağmen Balkovec’in, Nene’ye müdahalesine “Devam!” dedikten sonra VAR müdahalesiyle penaltı kararı verdi. Bu penaltı kararını kendisinin vermesini beklerdim.

Devam kararları doğru

82. dakikada Balkovec sarı kartla oynarken Szymanski’ye kontrolsüz bir faul yaptı. Gördüğü ikinci sarı kart doğruydu. Ancak kartın bu kadar gecikmemesi gerekirdi. Maç içerisinde Talisca’nın penaltı beklediği pozisyonlardaki devam kararları doğruydu.