Umarım yanılırım ama benim öngörüm, bu uygulamanın yeni polemikler doğurmaktan başka bir işe yaramayacağı yönünde. Asıl tartışma, hakemlerin monitöre davet edilmediği pozisyonlarda yaşanıyor. Dolayısıyla uygulama kamuoyunu tatmin etmeyecek ve yeni talepleri de beraberinde getirecektir.

Bazı konuşmalar merak konusu

Mesela, Başakşehir FK-Kayserispor maçının son dakikasında kaleci Bilal’in kurtardığı penaltıdan sonra hakem ile VAR arasında geçen diyaloğu çok merak ediyorum. Bu penaltının protokole göre tekrarı gerekirken, penaltı tekrar edilmedi. VAR ile hakem ne konuştular merak konusu. Eğer maksat şeffaflıksa, bizim böyle bir pozisyon için şeffaflığa ihtiyacımız var.

‘Ofsaytımsı’ yaşanmasın diye..

Yayınlanan konuşmalarda, yeni bir “ofsaytımsı” vakası yaşamamak için belli ki bazı müdahaleler yapılmış. Buna rağmen bazı diyaloglar tartışma konusu olabilir. Hakemlerin farkında olmadan ağzından çıkan bir kelime başlarına iş açabilir. Konuşma kayıtlarının birinde VAR hakemi: “Top ele gidiyor!” diyor. Bu ifade “İhlal yok” anlamına gelecekken, aslında penaltı için davette bulunmuş.

Senaryolar yazılabilir!

Bir diğer VAR konuşmasında, VAR’daki hakem protokol dışına çıkarak “Penaltı, kart yok!” diyor. Göz önünde bir maçta, sarı kartı olan bir oyuncu için VAR’daki hakemin üzerine vazife değilken böyle bir cümle kurduğunu “Kart yok!” dediğini düşünün. Ne senaryolar yazılır? Bazı kayıtlarda hakemler VAR’dan “Penaltı veriyorum, iptal ediyorum!” diyerek onay alır gibi davranıyorlar. VAR’lar da hakemleri “evet penaltı” gibi yönlendiriyor. Bunlar doğal akışta kulanılan spontane konuşmalar olsa da yarınlar da polemik konusu olmaya çok müsait.

Hakem maça faul ve kart değerlendirmelerinde hatalar yaparak başladı. 13’te Muammer-Szymanski mücadelesinde, Muammer’e sarı kart çıktı. Bu pozisyon sınırları zorluyordu. Muammer, top Szmanski’nin ayağından çıktıktan, neredeyse 3 metre uzaklaştıktan sonra Fenerbahçeli oyuncunun ayağına şiddeti azımsanamayacak şekilde bastı. Kırmızı kart çok daha doğru olurdu.

Son dakikalarda yaşanan gerginlikte iki oyuncuya sarı kart, kulübeden bir kişiye de kırmızı kart çıktı. Hakemin penaltı beklenen anlarda ise devam kararları doğruydu. Sahada sarı kartı hak eden başka oyuncular da olduğu gibi, kulübeden kırmızı kart görmesi gereken başkaları da vardı.

Maçın tecrübeli İspanyol hakemi kendinden emin ve rahat bir maç yönetti. Kullandığı kartlarda, bir sarı kart hatası dışında, hataya düşmedi. Disiplinden taviz vermeyen bir yapısı vardı.

54. dakikada İcardi’nin şutunun direkten dönmesinin ardından topu kontrol eden Barış Alper’e savunma oyuncusu arkadan şarj yaptı. Hakemin yorum alanında olan bir pozisyondu. Penaltı kararı verse yanlış diyemezdik ama o devam demeyi tercih etti.

Pozisyonun hemen ardından yapılan ortada ise top savunma oyuncusunun eliyle buluştu. Burada hakemin devam kararı doğruydu. Çünkü savunma oyuncusunun kendi vurduğu top eline gelmişti.

Kırmızılar doğruydu

62. dakikada Nelsson’un rakibi Birmancevic’i düşürdüğü pozisyonda çıkan kırmızı kart doğruydu. Nelson yaptığı faulle, açık şekilde rakibinin bariz gol atma şansını önledi.

80. dakikada konuk ekipte Rynes, Barış Alper’e yaptığı faulün ardından doğru şekilde ikinci sarı karttan kırmızı kart gördü.

Maçın hakemi Çağdaş Altay kariyerinde ilk kez ligde büyük takım maçı yönetti. Bu tür karşılaşmalar için henüz yeterli olmadığını görmüş olduk. Faul ve kart standardı çok düşük, başarısız bir maç yönetti. Siyahla beyaz gibi çok net kartları atladı. Kart olmayan pozisyonlara ise kart çıkarttı. Ayağa basan oyuncuları, topu tepki için tribüne vuranları görmezden geldi. Üç kez kart görmeyi hak eden Augusto maçı tek sarı kartla tamamladı. Oyuncuların futbol oynamaya odaklı olması, yaşanabilecek daha büyük problemlerin önüne geçti. 42’de Tadic’in Richard’a müdahalesi sınırları fazlasıyla zorluyordu. Hakemin sarı kart kararına yanlış diyemem. Tadic’in bastığı yer tehlikeli olsa da basma anında dizini bükerek, güç transferini azaltmıştı.

Kontrolsüz faul

İlk yarının uzatma dakikalarında çıkan gerginlikte Cengiz sarı kart görmüştü. Hemen bir dakika sonrasında Cengiz’in kolu, Balkovec’in yüzüne geldi. Bu kontrolsüz faul karşılığında, Cengiz ikinci sarı kartı görerek, oyundan atılmalıydı. 47’de Fenerbahçe lehine çalınan penaltıda hakemin hatalı karar verdiğini düşünüyorum. Djiku’nun yerde kaldığı pozisyonda, Alanyaspor savunmasının faulü gerektiren bir müdahalesi yoktu.

Maç genelinde hakem Burak Şeker’in faul ve diğer kararlarındaki standardı yüksekti ancak kritik kararlarında yanıldığı da oldu. Bazen VAR düzeltti, bazen de hatalı kritik karar vermek zorunda kaldı. 16. dakikada hakem önce güzel bir avantaj oynattı sonra Gaziantep ceza sahası içinde Furkan Soyalp, Mert Hakan’ı düşürdü. Hakem doğru bir penaltı düdüğü çaldı. 26’da Gaziantep atağında top ceza sahası içinde Oosterwolde’nin koluna temas etti. Hakem VAR yardımıyla doğru bir penaltıya hükmetti.

Penaltı tekrarlanmalıydı

Bu penaltının atılışı sırasında Serdar Aziz çok bariz şekilde topa vurulmadan ceza sahasına girmişti. Beraberinde Gaziantepli oyuncular da vardı elbet. Penaltı tekrarlanmalıydı. 31. dakikada Fenerbahçe, kornerden gelen topta, Batshuayi ile ikinci golünü attı. Kornerden top ortalandığında arka bölgede, topsuz alanda King, Mbakata’yı boynundan çekerek düşürüyor. Bu pozisyonda hakemin hücum faul kararı vererek golü iptal etmesi gerekirdi.

Maçın hakemi Arda Kardeşler bana göre maçın gidişatını değiştirecek hatalara imza attı. Maçta 4 kez sarı kartına başvurdu ancak çok daha fazlasını göstermeliydi. Çok açık ve bariz sarı kartları atladığı gibi faul konusunda da çok sayıda hata yaptı. İlk yarının son dakikalarında hakemin iki kritik kararının da hatalı olduğu fikrindeyim. 43’de, Svensson Bardhi’yi formasından çekerken aynı anda diziyle bozuyor. Topu göğsüne almaya çalışan Bardhi dengesini kaybederek yerde kalıyor. Bu pozisyon açık bir penaltı iken hakem maçı devam ettirdi.

VAR hakemi izledi!

Aynı pozisyonun devamında Beşiktaş Semih’le golü buldu. Golden önce Rashica, Mendy’i formasından açıkça çekerek düşürüyor. Trabzonspor lehine faul vermesi gereken hakem, avantaj işareti yaparak gol kararı verdi. VAR’daki Alper Çetin de bu iki pozisyonda oralı olmadı. Trabzon lehine penaltı verilmesi gerekirken, Trabzonspor aynı dakikada faulden gol yemiş oldu. Bahsettiğim penaltı pozisyonu dışında birkaç penaltı beklentisi daha vardı ancak bence o pozisyonlarda hakemlerin devam kararları doğruydu.

Maçın hakemi bazı faul ve kart hatalarına rağmen, 90 dakika boyunca kontrolü elinde bulundurdu. Gaziantep FK takımının zaman geçirmesine daha etkili önlem alması gerekirdi. 42. dakikada Kerem Demirbay’ın kullandığı frikik direkten dönüp, yine aynı oyuncuya geldiğinde, endirekt serbest vuruş kararı vermesi gerekirken oyunu devam ettirmesi kariyerine yakışmadı. Maç içerisinde bana göre hakemin iki kez kritik karar vermesi gerekti. İkisi de penaltı pozisyonuydu. İlk penaltı beklentisi 31. dakikada Gaziantep FK ceza sahası içinde yaşandı. Kafa topuna yükselmeye çalışan Ertuğrul, Icardi’nin omuzlarına basarak yükseliyor. Icardi’ye yükselme fırsatı vermiyor. Bence burada Galatasaray lehine penaltı kararı verilmesi daha doğru olurdu.

Devam kararı doğru

54. dakikada yine Gaziantep ceza sahasında Sorescu dengesini kaybedip yere düşecekken top eliyle buluşuyor. Ancak top eline kendi ayağından geliyor. Bir oyuncunun kendi oynadığı top eline geldiğinde ihlal kabul edilmiyor. Dolayısıyla penaltı verilmemesi ve devam kararı son derece doğru.

90 dakika boyunca gergin bir maç oynandı. Oyuncular ve teknik kulübede bulunanlar, sportmenlik sınırlarını zorlayacak şekilde birbirlerine karşı ve hakeme karşı tepkiler gösterdiler. Maçın en kritik anı, Beşiktaş lehine verilen penaltı ve sonrasındaki VAR müdahalesiydi. Haftalardır “ligimizde özgü” VAR kurallarını uygular duruma geldik. Video yardımcı hakemler, müdahale etmek için “açık bariz” hatayı aramak yerine, “en doğru” kararı arıyorlar. Salih’in lehine verilip iptal edilen penaltı tam da böyle bir karardı. Beden bedene bir ikili mücadele sonucunda, hakemin takdir hakkını penaltıdan yana kullandığı bir pozisyonda, video yardımcı hakem gereksiz bir müdahale ile Beşiktaş’ın penaltısını iptal ettirdi.

İtiraz ediyorum!

Bu karar sana göre bana göre bir karardı ve sahadaki hakemin kararı esas olmalıydı. Maç boyunca sarı kartı varken hakemin kararlarına itirazkar davranan Manaj atılmayı hak etti. Bülent Uygun’un hakeme karşı tepkisinden dolayı kırmızı kart görmesine itiraz etmiyorum ancak teknik alanı terk ederek Sivasspor kulübesinin önüne kadar gelen Beşiktaş’ın teknik sorumlusunu hakemin görmezden gelmesine itiraz ediyorum.