Bugün ve perşembe, Türkiye futbol tarihinin en kritik virajlarından birini dönmek üzere maçlara çıkacağız. Fenerbahçe dışında bence maçlar istim üstünde ama dört takımla Avrupa’ya devam etmemiz hiç olmadığı kadar yakın. Bu sene dört takımla ilerlediğimiz takdirde, 9.’luğa yerleşme şansımız bile var. Geçtiğimiz hafta Adana Demirspor maçını en kritik olarak gördüğüm için uzunca bir süre izledim. Çok üzücü bir şekilde, maç beklediğimiz kadar zor geçmese de özellikle son yarım saatte biraz Avrupa’da oynama tecrübesi, biraz da sonradan girenlerin kalite farkı sebebiyle avantajlı bir skorla Adana’ya döneceğimiz yerde, mağlup olarak maçtan ayrıldık. Ligimizde büyüklerden sonra belki de en ateşli ve yoğun taraftar kitlesine sahip Adana Demirspor’un turu geçebilmesi için gerekli ortam Adana’da olacaktır, gerisi kalan artık futbolcularda, umarım perşembe günü Adana’da bir tarih yazılır. Galatasaray ve Beşiktaş deplasmanda 3-2 kazandılar ancak bu seviyelerde hiç yabana atılmayacak takımlar ile oynuyorlar. Dikkat etmek lazım fakat kalite farkı yine iki takım için avantaj sağlayacaktır, özellikle iç sahada. Umarım, önümüzdeki hafta tüm spor kamuoyu, bir şampiyonlar ligi ve üç konferans ligi grubunu konuşur ve değerlendirir. Ülke futbolu için kırılma anı olabilecek bir hafta, burayı iyi dönelim…

Dünya Şampiyonu?

Amerikalı 26 yaşındaki atlet Noah Lyles, şahane performans gösterdiği Dünya Atletizm Şampiyonası’ndan sonra gündeme oturan, NBA’in şampiyonuna Dünya Şampiyonu apoletinin takılması konusunda açıklamalar yapmış. Tabii ki ortalık karıştı, haliyle bayıldığımız konular, bize de yazmak düştü J

Lyles’ın açıklamasından sonra birçok NBA oyuncusu beklenildiği üzere tepki gösterdi. Ağırlıklı olarak genel görüş, NBA dünyanın en iyi ligi olduğu için, kazanana dünya şampiyonu denmesinin doğru olduğuydu… Açıklamaya hemen saldırmadan ne dediğini anlamak gerekir diye düşünüyorum. Kendisinin yolu üzerinden bir benzetme yaparak, onun için dünya şampiyonu olmanın ne kadar zor olduğuna dair vurgu yapmış. Kendince haklı da sayılabilir. Hatta, ben onun açıklamasına bir argüman ekleyebilirim. Futbol için de şu an aynı NBA gibi tartışmasız dünyanın en rekabetçi ve üst düzey ligi kabul edilen Premier Lig şampiyonuna da “Dünya Şampiyonu” diyelim, bu aynı kabullenişi görmezdi NBA gibi. Neredeyse kendimi bildiğimden beri basketbol oynuyor ve izliyorum. Tabii ki NBA’in en iyi lig olduğunu, en iyi oyunculara sahip olduğunu ve NBA şampiyonunun dünyadaki her takımı yenebileceğini biliyorum. Ancak “title” anlamında yapılan bu eleştiriyi de anlıyor, Lyles kardeşimize de spor asla spor değildir diyerek, NBA’in dünyada en iyi pazarlanan ürünlerden biri olduğunu hatırlatıp, bir bardak su içmesini tavsiye ediyorum.

Teknoloji Değer Katar

Geçtiğimiz günlerde TFF detaylı bir açıklama yayınladı. Bu açıklamada birçok konuya değinirken şu kısım tabi en dikkat çeken bölüm oldu;

“Dijital hakem atama sistemi, gözlemcilik ve mentorluk yapısının değişimi, Hakem Akademisi ve Avrupa'dan alanında en iyi hakem hocaları ile düzenlediğimiz eğitim ve gelişim programlarının yanı sıra Trendyol Süper Lig kulüplerimizin VAR ve hakem kararlarına ilişkin Merkez Hakem Kurulu'na itiraz ve bilgi talebinde bulunmasının önünün açılması ve yaklaşık 10 milyon euro yatırımla bu sezonun ikinci yarısından itibaren devreye alacağımız yarı otomatik ofsayt sistemi futboldaki rekabetin dengeli bir şekilde gerçekleşmesine imkan sağlayacak vizyon projelerimiz arasında yer almaktadır.”

Sonunda teknolojiyi kullanarak ülke futbolunu geliştirecek bir ürüne yatırım yapma kararı alındığını görmek çok sevindirici, darısı gol çizgisi teknolojisinin başına. Olumsuz işleri nasıl eleştiriyorsak, olumlu adımları da tebrik etmeyi bilmemiz gerekir.

Galatasaray – Trabzonspor maçı oynanırken, Galatasaray taraftarları Hakim Ziyech ile ilgili kısmen işkillenmeye başlamıştır. Hem karşılanması sırasındaki kulüp & taraftar varlığının olmaması, hem de sağlık kontrolleri sonrasında bir açıklama yapılmaması, eminim birçok taraftarı tedirgin etmiştir. Ancak Galatasaray yönetimi sonradan anlaşılacağı üzerine görülmemiş bir organizasyon içindeymiş. Hakim Ziyech’i burada oturup tartışıp değerlendirmeyeceğiz tabii, onu transfer etmek, dünyada hangi kulüp alırsa alsın haber değeri taşır. Ancak buradaki esas başarı, bu haberi tüm dünyada, bazı kanallarda altyazıdan, bazı internet sitelerinde bir linkten, manşetlere, bildirimlere, özel haber dosyalarına taşımaktır. Haberin halihazırdaki değerine ek haber değeri katmak budur.

Galatasaray, taraftarları stadı tamamen doldurmuşken, takım fena oynamamış ve kazanmışken, bir de bu keyfin üstüne, yeni transferi Hakim Ziyech’i Ultraaslan’ın tribünü yönettiği yere çıkarıp hem üçlü çektirerek, hem de taraftarına tanıtarak çok büyük iş başarmıştır. Dünyanın birçok mecrasında normal bir transfere göre çok daha fazla duyulmuş ve sektör tabiriyle “earned” yani para ödenmeden, haberin kendi değeri üzerinden medyada yer bulmuştur. Bunu da naçizane riskli bir operasyon ile yaptılar aslında çünkü, sorun olabilirdi, takım fark etmeyebilirdi ya da haberi varsa bile ilgi göstermeyebilirdi, maç kötü sonuçlanabilirdi vs. Böyle sayarız gider ama alınan risk karşılığı getiri de aynı şekilde iyi oldu. Hem tebrik ediyor, hem de diğer takımları da kadrolar ve sahada performansı yanında bu gibi işlerde de rekabeti ve çıtayı arttırmaya davet ediyoruz.

Tek sorun onlar değil, ama…

Liglerin 2. haftası geride kaldı, genel kamuoyunda özellikle az atılan gol adedi dışında konuşulan konu yine ve yeniden hakemler… Ligimizin ve futbolumuzun marka değerine birçok faktör etki ediyor bunları hep konuştuk, konu bir bütün ve hiçbir faktör birinden daha az veya fazla önemli değil. Konu bir bütün olarak çözülmeli ancak, bir iki faktör var ki, her şeyden fazla etki ediyorlar; hakemler ve zemin. Yani zemin konusunda artık diyecek bir şey yok, bence ayıp ve hedeflediğimiz yerlere hiç yakışmıyor. Bir ara bu konuyu neden olmuyor merak ettiğimden araştırıp yazmak istiyorum aslında. Hakemlere gelecek olursak, bu iki hafta, hakem kalitemizin net bir şekilde düştüğünü gördük. Yani öyle pozisyonlar var ki, hakem kötülüğü dışında başka açıklanacak bir bahane düşünmek istemiyorum. Her maç birçok pozisyon yine gündeme oturdu, hele Beşiktaş’ın gol pozisyonu konusu resmen maçın önüne geçti. Açık iletişim ile çok rahat önüne geçilebilecek bir konuyu kamuoyunda tartışıldı. Bunların hiçbirine gerek yok, geçen hafta yazdığım gibi, Manu – Wolves maçından sonraki iletişim fazlasıyla yeterli. Bunların dışında naçizane birçok hakemimizin vasat ve vasat altı olduğunu, bunun lig ve futbol kalitemiz ve değerimizle ilgili çözülmesi gereken en acil konu olduğunu düşünüyorum.

Mekan Oynatır…

Euro 2023 CEV Avrupa Voleybol Şampiyonası’nın açılışı “Arena di Verona” yapıldı. Bu alanda daha önce en son 35 yıl önce voleybol maçı oynanmış ve yıllar sonra tekrar İtalya’nın voleybol maçları için devreye girmiş. Kıskanmamak elde değil, bizim bu ve buna benzer yapabileceğimiz birçok yer varken, hiçbir alanda değerlendiremememiz çok acayip. Tabii aynen yukarıda bahsettiğimiz gibi, İtalya’nın Romanya’yı açılış maçında 3-0 yenmesi sıradan bir haber olarak mecralarda yer alacağına şimdi bu haber ile paylaşılıyor. Habere haber katan herkese, her kuruma saygılar…

Böyle Hikayelerin Hastasıyız!

Geçtiğimiz hafta sonu Avrupa’da birçok lig başladı, tabii Premier Lig de bunlardan biriydi… Dünkü Manchester United – Wolverhampton maçı dışında çoğunu izlemeye çalıştım. İlk izlenimler, City yine başka bir seviyede. Diğer takımların bu seviyeyi yakalaması biraz zor gibi. Gerçi Burnley ile oynadılar ancak Burnley geçen seneyi Championship seviyesine göre acayip bir noktada bitiren bir takım ve başlarında belki de Pep sonrası City’e teknik direktör adaylarından biri olan Vincent Kompany var.  Tabii futbol bu belli olmaz. Diğer takımların City ile yarışa tutunabilmek için müthiş bir istikrar ve sakatlık sorunu açısından şansa ihtiyacı var gibi gözüküyor. Arsenal nispeten diğerlerine göre daha oturmuş bir kadroyla mücadele edebilir gibi duruyor ancak orada da Jesus’un sezon boyu sağlık durumu ve Havertz’den ne kadar faydalanabilecekleri belirleyici olacak. Bu iki takım dışında, Tottenham ilk maça göre iyi gözüktü, mücadele vereceklerdir, Liverpool yeni orta sahasını takımıyla birlikte uyumlu hale getirebilirse belki, ama beni en çok etkileyen Luton Town ve oyuncusu Pelly Ruddock Mpanzu oldu. Öncelikle Brighton gibi olabilecek en ters takımlardan biriyle deplasmanda oynadılar. Skor aldatmasın fena direnmedi Luton Town, kaldı ki maçtan bir şeyler çıkarabilecek noktaya da geldiler. Tabi olmadı ama maç içinde duyduğum bir bilgi beni çok etkiledi. Pelly Ruddock Mpanzu İngiltere’de Ulusal Lig’de başlayıp, Premier Lig’e aynı takımla yüksele ilk oyuncu olmuş. Ulusal Lig’de 2013’te başlayan Luton serüveni, 2023’te Premier Lig’de maça çıkarak devam ediyor. Az kalsın Luton’un Premier Lig’deki ilk golünü atıyordu, aslında ona yakışırdı ama olmadı :) Derinlemesine düşününce gerçekten başarması ve tekrarlanması imkansıza yakın bir başarı olduğunu düşünüyorum. İngiltere’deki sporla ilgilenen yapımcılara da ilham alacak bir hikaye çıktı. Luton’u ve Mpanzu’yu takipteyiz.

Aynısı Bizde Olsa, Ne Olurdu?

Yine bu hafta Premier Lig’de Arsenal ile Nottingham Forest arasında oynanan maçta bilet giriş sisteminde yaşanan bir sorun sebebiyle maçın başlama saatinde tahmini 35.000 taraftar dışarıda kaldı ve stada giremedi. Futbolun bir kültür ve tutku olduğu bir yerde bu büyük bir sorun olsa da, bence kriz yönetimi şahane bir şekilde yürütüldü. Kulüp hızlıca açıklama yaptı ve maçın başlaması gereken saatten 10 dakika sonra maçın başlama vuruşunun yarım saat ötelendiğini duyurdu. Herkes stada girdi ve maç öyle başladı. Arsenal teknik direktörü Mikel Arteta ise maçtan sonra taraftarlardan özür diledi ve gereken açıklamayı yapmış oldu. Hem maçın yarım saat hızlıca ertelenebilmesi hem de sonraki kulüp ve hoca açıklamaları açısından, şahane bir kriz yönetimi dersi. Peki soru, aynı durum bizde olsaydı ne olurdu? Benim bir tahminim var ama…

Yine İngiltere, Yine Ders Niteliğinde!

Normalde üçüncü konu olarak başka bir içerik vardı aklımda ama bu yazıya başladıktan sonra SkySports’un bir haberini gördüm. Dediğim gibi Manchester United – Wolverhampton maçını izleyemedim, ancak anladığım son dakikalarda acayip bir hakem hatası olmuş. Net bir penaltısı verilmemiş Wolves’un. Bugün bu hatada payı olan 3 hakeme bir sonraki hafta maç verilmeyeceği açıklanmış ve konuyla ilgili de yine bir özür açıklaması gelmiş. Yine bir kriz, yine bir şahane yönetim, yine açık iletişim.

Gördüğünüz gibi, özür de dilenebilir, gereği de yapılabilir, hatalardan ders de çıkarılabilir, anlayana….

Bazı sebeplerden üzücü, buruk, tatsız, bazı sebeplerden de garip, değişik bir sezonun ve turnuvasız geçen bir yazın ardından, inşallah Avrupa’da bol Türk takımlı, çok enteresan takımlar ve yıldızlarla dolu bir sezonu bu hafta açıyoruz. Bunun yanında Avrupa’nın birçok ligi de bu hafta başlıyor. Özellikle Süper Lig kadar (belki de daha fazla ) ettiğim Premier Lig ve bu sene daha da yakından takip edeceğim La Liga heyecanlandırıyor. Bu sezonun en keyifli yanlarından biriyse, sezonun sonunda normal takvim zamanında(!) oynanacak olan EURO 2024. Özetle hem kulüp, hem de milli takım seviyesinde şahane bir maç takvimi bizi bekliyor. İlk dileğim bahar aylarında Avrupa’da en az 2’den fazla takımımız olması ve EURO 2024’te Almanya’da ay-yıldızlı formayı görmek. Bir de tüm bu futbol sezonunun yanında, beni heyecanlandıran bir diğer konu ise gelmiş geçmiş en iyi oyuncu olmaya aday(!) Victor Wembanyama basketbolun zirvesinde, NBA’de sahne almaya başlayacak. NBA her sene tadından yenmeyen bir organizasyon ama bu sene özel bir sosu olduğunu inkar edemeyiz. Wemby’nin ilk resmi maçından sonraki, İnan Özdemir ve Kaan Kural’ın (ya da buraya “Amerikan Mutfak” yazabiliriz) programını heyecanla bekliyoruz.

Anlamak Güç…

Dün yine ortalık yangın yerine döndü, yine hiçbir önemi ve karşılığı olmayan bir çalım meselesi ve bununla paralel taraftarların takımları belki de en kritik elemeleri oynarken dikkatini tamamen transfere çevirmesi! İlk turu bazı takımlarımız zorlanarak, bazı takımlarımız da kolaylıkla geçti. Ancak bundan sonrası pek kolay olmayacak, özellikle kurası nispeten zor takımlarımız ve durumu gereği çok önemli bir hedefi olan Galatasaray için. Transfer eğlencelidir, keyiflidir anlıyorum ama kafamızı tamamen buraya çevirmeyi anlamak güç. Gelecekte daha çok takımla, daha yüksek seviyede turnuvalara katılmak için önemli olan bugün gelecek transferlerdense, şu 2 haftada ve devamında çıkılacak maçlar. Uzun yıllar önce Mehmet Demirkol’dan duyduğum ve tek odak noktamız olması gereken konu; bütün kavgayı bitirecek olan Avrupa’ya ve özellikle Şampiyonlar Ligi’ne 2 ya da 3 takımımızın düzenli katılımı… O yüzden tüm kamuoyu olarak boş verelim; çalımı, transferi, kadro mühendisliğini, onları zaten düşünen var. Bu ülkenin kısa vadeli en büyük hedefi, 4 takımla beraber Avrupa’da gruplara kalmaktır.

 Türkiye’de spor denince akla ilk gelenin futbol olduğunu söylemek sanırım 4-5 yaşında bir çocuğun bile belki idrak edebileceği bir şey. Ancak bizim gibi nüfusu bol olan bir ülkede hem kalkınma hem de gençlerin doğru amaçlar uğrunda evrilebilmesi için bir spor ülkesi olmak şart. Bu da futbol dışında alternatif yollardan geçiyor. Ülkede 2000’lerin başında olan atletizm furyası daha sonra yerini doping skandallarına bırakmıştı. Amatör ve daha geride kalmış takım sporları için kritik anlar ve eşikler çok önemlidir. O noktalar geçildikten sonra toplum ve nüfus olarak entegrasyon daha rahat olur. Buna yine 2000’lerin başındaki basketbol ve voleyboldaki başarılarımızı örnek gösterebiliriz. Daha sonra olanlar ortada; basketbol ligimiz Avrupa’nın rahatlıkla ilk 3 liginden biri, voleybol için bir şey yazmamıza gerek yok, onlar sadece başarıları ile değil, duruşları ve verdikleri ilhamla bence bir devrim yaptılar, yapıyorlar. Aynı şekilde alanında bir bayrak taşıyıcı olan ve daha çok örnek göstermemiz, ilham almamız gereken bir isim de Mete Gazoz. İşim gereği hem kendisini yakından takip ediyor hem de bu ülkenin bir vatandaşı olarak gurur duyuyorum. Ama tam bu noktadan sonra, amatör sporlar konusunda toplumumuzu yüreklendirme ve bunu kamuoyu olarak tam da hak ettiği şekilde yüceltme ve büyütme görevimiz başlıyor. Çok başarılı olduğumuz diğer sporlar için de bu geçerli; jimnastik, güreş, boks gibi. “Bir spor ülkesi olmak” Türkiye’nin kalkınmasındaki en önemli rollerden birini oynayabilir. Bunu sağlamak da sadece devlete düşmüyor, en önemli görev devletin ancak medya daha çok ver verdiğinde, markalar bu sporcuları daha çok desteklediğinde ve belki de en önemlisi imkanlar daha çok artıp, ebeveynler desteklemeye başladığında o zaman işte “Bir spor ülkesi olma” yoluna girmiş olacağız.

Geçtiğimiz günlerde, futbol tarihinin en pahalı forma anlaşması imzalandı. Genelde Premier Lig’in en pahalı anlaşması olarak haberlerde yer aldı, Premier Lig dünyanın en büyük ekonomi hacmine sahip olan lig olduğu için otomatik olarak futbolun en büyük forma anlaşması dememizde bir sakınca yok. Manchester United, Adidas ile 10 yıllığına 900 milyon pound üzerinden, halihazırdaki anlaşmayı uzattığını açıkladı. Bu rekor, diğer büyük takımların sözleşme yenilenme zamanı geldikçe tekrar tekrar kırılacaktır. Çünkü İngiltere’de takımların elde ettiği gelirler, takımların kendi yönetimi ve yaklaşımı ile ilgili olsa da ligin değeri de buna çok büyük etken. Birbirini besleyen, içe içe geçmiş bir marka değerinden bahsetmek mümkün.

Çok büyük taraftar kitleleri olan takımlara sponsor olmak isteyen markalar, bir de Premier Lig gibi şu an tartışmasız en ilgi çekici ve en büyük liginde logolarını görmek, göstermek istediğinde rakam da haliyle büyüyor. Bizim ligimizi ve takımlarımızı bekleyen en büyük tehlikede, yenilenecek forma sponsorluğunun nasıl ve hangi meblağ üzerinden yenileneceği konusu. Bildiğim kadarıyla Galatasaray şu an yenilenmeye en yakın konumda. Eminim birçok kulüpte de bu dönem yaklaşıyordur veya elbet yaklaşacak. Sorunumuzu çözmezsek uzun yıllar çok düşük bir tutar üzerinden anlaşmalar gerçekleştirilecek.

Bu sorunumuz; ligimizin marka değerini düşüren her şey. Bu sezon ligimizde rekabet edelim ancak Avrupa konusunda destek anlamında birleşelim. İmalı, somut kanıtlardan uzak açıklamalardan kaçınalım. Hakem değil futbol konuşalım. İşin magazin boyutunu değil, taktik boyutlarını konuşalım. Bu alan hepimizin, Türkiye’de bazen, toplumsal olarak yaşadığımız kötü bir hadisenin etkilerini bile futbolda milli takım veya kulüp düzeyinde alınan iyi bir sonuçla unutabiliyoruz. Gerçi çoğu şeyi çok hızlı unutuyoruz ama… Olsun, Türkiye için spor en az turizm kadar önemli ve artık yeni bir bakış açısına ihtiyacımız var. Yeni sezon başlarken, biz yine bunları söylemiş ve dilemiş olalım. Gerisi bu durumlara karar veren yöneticilerde ve futbolun içindeki aktörlerde.

Yayının İyisi, Kötüsü Olur…

Zalgris- Galatasaray maçında yaşanan yayın sorunu haliyle çok büyük tepkilere yol açtı. Çok da haklılar aslında, normalde hata tabii ki olur, ancak bu 1, bilemediniz 2 dakika sürer. Bu sefer neredeyse ilk yarı boyunca bir problem yaşandı ve taraftarlar takımlarını bu sezon ilk kez seyrederken resmen çile çektiler. Bu da insanları muhtemelen kaçak yayınlara yönlendirdi.

İnsanlar hem para ödediği şeyi izleyemedi, hem de mecbur kaçak yayın izlemek zorunda kaldı! Bu sorunun sadece Galatasaray maçında yaşanması konusunda ise komplo teorilerini saçma buluyor, bunun taleple ilgili olduğunu düşünüyorum. Sonuçta bugünkü maçı başka bir yayıncı kurum yayınlıyor, sanırım risk almamak adına bir önceki yayıncı bu maçı yayınlamak istemedi. Umarım bir sorun olmaz ve taraftarlar cam gibi bir görüntüde maçını izler. Bu sorunları konuşmadığımız bir sezon olur olsun!

Not olarak, Galatasaray Youtube kanalı, katıl üyelerine Icardi’nin gelişini canlı ve özel bir şekilde vermeye çalıştı. Çalıştı diyorum çünkü belli bir kısmı internet üzerinden verilen yayında, bağlantı sorunu sebebiyle yayın aktarılamadı. Ne ilk kez oyuncu geliyor, ne de ilk kez internet üzerinden yayın yapılıyor. Bir önceki yazılarda da söylediğimiz gibi, destek bekliyorsanız, bunun da karşılığını vermelisiniz. İçerik anlamında ciddi bir artış olsa da bence Icardi gelişiyle beraber gündem olmamış, çok büyük bir hataydı.

İşte bunların hepsi marka değeri…

Bugün Türk futbolunun belki de en potansiyelli Avrupa sezonu başladı. Galatasaray eğer başarabilirse Şampiyonlar Ligi ve oradan belki bir UEFA Avrupa Ligi yolculuğu ya da CL’de üst turlara, Fenerbahçe, Beşiktaş ve Adana Demirspor da Konferans Ligi’nde çok ileriye gitme şansına sahip. Kadrolara, yapılan yatırımlara baktığımda, bu sene en kötü Nisan ayında en az 1, olursa da 2 takımla Avrupa’da yer almalıyız. Tarihi bir sezon fırsatı olduğunu düşünerek, tüm takımlarımıza sıfır sakatlık, bol şans ve çok başarı diliyorum. Yolun sonu önce final, sonra kupa olsun. Bu sene o sene olabilir…

Bir Güzel Haber Ama…
Ülkemizde spor ve özellikle futbolla ilgili son dönemde gördüğüm en güzel haber tartışmasız, “profesyonel sporcular için alınan vergi, kulüplere altyapı ve amatör branşlarda kullanılmak üzere iade edilecek” haberi oldu. Çok kabaca Almanya’daki eyalet sistemindeki vergi yapısına benziyor ve bence kusursuz bir yönetmelik olmuş. Spordan kazanılan verginin tekrar spora en temel seviyeden geri kazandırılmasını alkışlamaktan başka elden bir şey gelmez. Fakat…Türkiye’deki belki de en kronik sorunlardan olan bir konu hemen aklıma geldi; “Denetim”. Bu haber özelinde Türk sporu ve futbolu için umutlansam da ülke olarak denetleme konusunda ne kadar başarısız ve isteksiz olduğumuz aklıma gelince bir hüzünlendim açıkcası. Çünkü eğer bu yönetmelik uygulanır ve denetimi yapılırsa, Türk sporunun ve futbolunun herkesin yıllardır konuştuğu 83 milyon nüfusun ortaya çıkarabileceği potansiyeli çıkarabiliriz. Düşünseniz, şu an büyük kulüplerin birbirine transfer çalımı atmış olmaktan duyduğu manasız ve anlamsız haz, en azından sporcuların yetişmesine ve en önemlisi sağlıklı bir yaşam tercihi olan sporun gençler arasında iyice yaygınlaşmasını sağlayabilir.

Yeri Gelmişken…
Bu yaz transfer döneminin ana konusu, kim kime nasıl çalım attı? Attı mı? Atmadı mı? İlk kim masadan kalktı? Aynı paraya mı tercih etti yoksa düşük paraya mı geldi? gibi sahaya ve futbola hiçbir katkısı olmayan tartışmalar. Bu yaz transfer döneminin malzemesi de bu oldu maalesef. Transfer çalımı nedir, kim kime gerçekten transfer çalımı atmıştır gibi konulara girmeyeceğim tabii ki ama çalımın kendisinden ziyade sahada ne olduğunun daha önemli olduğunu taraftarlar geriye dönüp çok rahat görebilir. Genç arkadaşlarımız hatırlamayabilir ama Mehmet Topuz çok acayip bir transfer hadisesiydi, günlerce konuşuldu. O dönem için çok ciddi bir bonservis bedeli ödendi. Sonra ne olduğunu merak edenler Mehmet Topuz’un kariyerine bakabilirler. Diğer bir örnek Stoch… Galatasaray resmi sitesinde (o zamanlar Twitter, Romano falan yok, web siteden açıklanırdı ilk) açıklanmış bir oyuncuyu Fenerbahçe almıştı. Stoch Fenerbahçe’ye giderken Şampiyonlar Ligi için gittiğini söyleyip, sonrasında bir kere bile oynayamamıştı. Bunun yanı sıra eminim iyi sonuçlanmış örnekler de vardır elbet. Özetle, bu sene gerçekleşen Syzmanski, Tadic, Halil, Zaha gibi transferlerin çalım olup olmamasının hiçbir anlamı yok. Ne zaman ki sahaya çıkarlar, kulüplerinin başarılarına direkt etki ederler o zaman fark yaratan bir hamleden bahsedebiliriz. Naçizane tüm taraftarlara önerim, bu döviz kurlarına ve futbolun marka değerini düşüren birçok ögeye rağmen, çok kaliteli topçuların olduğu bu ligin keyfini çıkarmaları.

En önemli turizm ögelerimizden biri olan ve özellikle sevenlerinin iştahı kabartan lokumumuz yani “Turkish Delight” kavramını artık yabancı kulüpler, Türk ya da Türk kökenli futbolcular için de düşünüyor olabilir. Temmuz ayında en çok göze batan medya çalışması Barbie filmini bir kenera bırakırsak, benim en çok dikkatimi çeken yabancı takımların sosyal medya üzerinden Türk veya Türk kökenli oyuncular üzerinden yapmaya çalıştıkları etkileşim çabaları oldu. Daha önce üzerinde fazlasıyla durduğumuz ve hala bence ülkede değeri anlaşılmayan Arda Güler transferi buna en güzel örnek.

Real Madrid sosyal medya hesapları, kulübün büyüklüğüne göre ciddi sayılabilecek bir gün sayısında sadece Arda’yı paylaştı. Real Madrid için bile önemli bir transfer olduğunu kabul ediyorum ve bu Arda için çok gurur verici ancak bu paylaşım frekansının sadece transferin öneminden kaynaklandığını düşünmüyorum. Paylaşımlar sanki bir marka – marka elçisi iş birliği gibi, özellikle Twitter ve Instagram’da bir Real Madrid x Arda Güler kampanyasına dönüştü. Kafamızı biraz başka alanlara çevirdiğimizde, İlkay Gündoğan’ın Barcelona ile, Çağlar’ın Atletico ile anlaşmasıyla beraber, o kulüplerde de bunu fazlasıyla görüyoruz. Bunları eleştirdiğim veya fazla bulduğum için değil, tam tersi etkileşimin kaynağı olan taraftarların en çok aidiyet duyduğu kulüplerimizin bu gücü yeterince kullanmadığı ile ilgili söylüyorum.

Geçtiğimiz bir yazımda; “Sol bekten önce içerik lazım” alt başlığı altında, Galatasaray’ın hala Cumhuriyetin 100.yıl şampiyonluğu ile ilgili, özel ve kimsenin görmediği, gün yüzüne çıkmamış görüntülerden bir içerik olmadığını yazmıştım. Hala böyle bir içerik göremedim. Keza tüm kulüplerimiz için geçerli olmak üzere, Youtube ve Twitter’ı, sahip olunan etkileşim gücüne rağmen çok az değerlendiriyoruz. Burada sizlere dijitalin veya sosyal medyanın önemiyle ilgili bir şey yazmama gerek yok. O zaten dünün haberi ama biraz yaptığım işimin de gereği tekrar vurgulamak gerekir diye düşünüyorum. Böyle konular için dünyayı yeniden keşfetmeye de gerek yok, çok basit bir şekilde Manchester City’nin paylaşımlarına bakabilirler ya da bu konuda çok beğendiğim Ajax’ın sosyal medya hesaplarını inceleyebilirler. Büyük takımların bazen bir futbolcuya verdiği bonservis ya da yıllık maaş ücretinin maksimum %10’ununa harikalar yaratılabilir ve bunun geri dönüşü fazlasıyla olabilir.

Tam bu noktada Galatasaray’ın son olarak “Youtube Katıl” konusunda attığımı adımla ilgili olumlu şeyler söylemek isterdim ama en son kontrol ettiğimde hala takımda olmayan “Emre Akbaba” görseliyle açılan bir app ve oraya ödenen üyelik bedelleri varken, bu karmaşaya temas etmeden geçmek olmazdı. Burada ya bir konsolidasyon lazım, app’i kapatarak herkesi Youtube’a yönlendirmek ya da app üzerindeki içeriklerde farklılaşmak lazım. İkisi de olmayınca, bu taraftarların aidiyet duygusundan faydalanmak oluyor ne yazık ki. Taraftar bir şeyler talep etmeden önce takımına destek olmalı tezine katılsam da taraftar da verdiği paranın karşılığını mutlaka görmeli. Özetle, kulüplerimizin elini ayağını ne bağlıyor bu konuda bilmiyorum. Maliyet olamaz çünkü istendiği zaman her yere gerekli maliyetler ödeniyor. Etkileşim ve geri dönüş treni kolay kolay kaçmaz ama bu durumu futbolun ek gelire bu kadar ihtiyacı varken, çölde bir musluk bulup onu boşa akıtmaya benzetiyorum. Umarım en kısa zamanda pozitif, taraftarların ilgisini çekebilecek içerikler her kulübümüzde görebiliriz. Ne bileyim, hani herkesin dilinde olan ama uğruna hiçbir şey yapılmayan hatta baltalanan marka değerine iyi gelir…

Türkiye futbol liglerinden yapılan, en azından benim tanık olduğum en acayip ve bence en büyük transfer gerçekleşti. Sergen ve Hagi’yi izlemiş biri olarak; onlardan bu yana, Arda Güler gibi topla bu kadar doğal ve her şeyi sanki zaten olacağını biliyormuş gibi yapan birini görmemiştim. Oynamaya başladığından beri hangi maçta oynadıysa sadece onu izlemek için ekran başına oturdum. Burada benim ya da dünyada kimsenin onu övmesine gerek yok. Zaten her şey ortada. Eminim şahane ve hiç yaşanmamış şeyleri yaşattığı bir kariyeri olacak. Fakat bence bu transfer; (kısmen de anlayabildiğim ölçüde) Fenerbahçe camiasının konuya duygusal yaklaşımı sebebiyle tam ne olduğunu idrak edemediğimiz veya tadını çıkaramadığımız bir transfer oldu. 18 yaşını daha çok taze doldurmuş, tamamıyla bu topraklarda yetişmiş bir oyuncu, kendi şartlarını direterek dünyanın bence tartışmasız en büyük kulübüne transfer oldu. Bunun tekrarlanma ihtimali ya da benzerini yaşama ihtimali ne olur bilemeyiz ama bir Türk insanın, hayatında bir ya da iki kere görebileceği bir hadiseyi yaşadık. Fakat biz yine her olayda olduğu gibi, tamamen kişisel düşüncelerimizle bu muazzam olayında ne tadını çıkarabildik ne de hakkını verebildik! Real Madrid sosyal medya hesabı zaten o boşluğu da doldurarak neredeyse 2-3 gün her yeri Arda Güler yaptı. Tüm bu yaratılan olumsuz havaya ve fazlasıyla duygusal çabalara rağmen Fenerbahçe, en başından beri yapması gerektiği gibi transfer açıklandıktan sonra çok şık bir metin yayınladı. Herkesi anlamak veya anlamaya çalışmakla beraber; küskün ve kalbi kırık tüm futbolseverler, artık Real Madrid’de bir gurur kaynağınız, bir kardeşiniz var. Artık her şeyi geride bırakıp keyfini çıkaralım!

En az oyuncu kadar önemli!

Geçtiğimiz günlerde bence Türk futbolu için iki tane çok önemli gelişme yaşandı. En az futbolcu ihracı kadar önemli olduğunu düşündüğüm teknik direktör ihracı konusu. Türkiye’den iki teknik direktör Avrupa’ya transfer oldu. İlk olarak Türk de olduğu için Erol Bulut’tan başlayalım. Kendisi Cardiff City ile anlaştı. Championship her ne kadar kendi ülkesinin 1. Ligi olmasa da dünyada pek çok ligden daha zor ve kendi içinde çok farklı dinamikleri olan bir lig. Başarılı bir sezon geçirseniz bile Premier Lig’e çıkmayı başaramayabileceğiniz, 24 takımlı, çok çetin ve uzun soluklu bir maraton. Cardiff geçen sezonu düşme potasının hemen üstünde 21.sırada bitirdi. Dolayısıyla burada Erol Bulut’un başarısı önce Cardiff’i rahatça ligde tutup belki üst sıralara göz kırpması olabilecektir ancak. Fakat Erol Bulut bu ligde başarırsa, bu sadece onu etkilemeyecek diğer tüm Süper Lig teknik direktörleri için de bir değerli başarı olacaktır. Çünkü nasıl Türkiye’den çıkan oyuncuların başarısı, bir sonraki transferleri etkiliyorsa, bu hocalar için de geçerli. Diğer ihraç ettiğimiz bir isim de Farioli. Ligimizde önce Karagümrük, sonrasında Alanyaspor’u çalıştırdıktan sonra, şimdi de yeni sezonda Nice’i çalıştıracak. Fransa Ligi’nin oyuncu yetiştiren, dönem dönem iyi takımlar kurduğunda hem ligde hem Avrupa’da büyüklere zorluk çıkartabilen bir takımı Nice ve Farioli’nin başarısı yine Türkiye’de takım çalıştıran yerli-yabancı her teknik direktör için önemli. Gerek transfer gündemi gerek bayram vs. yeteri kadar üzerinde durulmadığını düşündüğüm için yazmak ve tarihe not düşmek istedim. Umarım ikisi de çok başarılı olur ve daha nice, ligimizde teknik direktörlük yapan hocaları yurt dışındaki takımların başında ve başarılı olurken görürüz.