Derbinin başlangıç düdüğüyle birlikte büyük sakinlik, sıfır gerginlik alışık olduğumuz bir durum değildi. Maçın Sloven hakemi Slavko Vincic ilk dakikadan itibaren futbolcular üzerinde otoritesini kurdu, hiç itirazın olmadığı, dövüş-çekişin yaşanmadığı bir ilk yarı oynandı. Vincic düdüğü ağzına az götürdü, gereksiz faulleri çalmadı, oyun akışkanlığını sağladı ve bu sayede 25 dakikanın üzerinde bir ilk yarı izleyebildik. Fakat iki takım pozisyon üretmedi, hiç ofsayta düşülmedi, kimse korner atmadı, daha doğrusu kaleye giden yoktu. Derbiden hakemi çıkarınca kavgasız gürültüsüz ama pozisyonsuz da bir ilk yarı seyrettik. İlk yarı çok yavandı; bu kadrolar, harcanan milyonlar ve vaatler çok daha fazlasını hayal ettiriyor, en azından derbilerde... Fenerbahçe, Galatasaray’ın sağ koridoruna Kostic ile üst üste hücum edince zaten sallanan Frankowski ile Sallai’nin oyundan kopmalarını izledik.

Mertens’i çağırıyordu...

Bu Mourinho’nun maç içinde aldığı en doğru kararlardan biriydi, tıpkı sarı kartı olan ve riski her pozisyonda biraz daha yükselten Çağlar’ı çıkarıp Djiku’yu sokması gibi. Okan Buruk, Torreira, Lemina-Sara merkeziyle daha dinamik kalmayı tercih ettiğine çok daha erken pişman olur diye bekliyorduk ama hoca 70’e kadar oyundan memnun görünüyordu. Fakat Galatasaray hücumları hiç olmadığı kadar Mertens’i çağırıyordu. Galatasaray tahmin edilenden çok daha fazla Mertens’e ihtiyaç duyuyormuş, Okan hoca bunu derbide bir kez daha anlamıştır. Beraberlik Galatasaray’a yarar, zira ilk maçı kazandığı için ikili averajı koruduğu gibi aradaki 6 puanlık farkı da elinde tuttu.

Joao Mario ile Rafa Silva’nın uyumu beklenen bir durumdu ama bu ikili Rashica’yı da olayın merkezine çekmeyi başardı. Dün gece Joao Mario geldiği günden bu yana en iyi sol kenar performansını gösterdi. Hücumu harika organize etti, ters paslarıyla Eyüpspor’un savunma dengesini yerle bir etti. Beşiktaş öylesine etkili bir ilk yarı çıkardı ki, karlı havaya ve vasat zemine rağmen seyir zevkini zirveye çıkardı. Özetle bu sezonun en iyi performanslarından birini izlemiş olabiliriz. Üstelik henüz 40. saniyede Tayfur’un golüyle geri düşmesine rağmen bu geri dönüşe imza atabilmek gerçekten büyük iş. Solskjaer’in ilk geldiğinde oynadığı Bilbao maçından bu yana en iyi futboldu Beşiktaş’ın ilk yarıda oynadığı. Şayet İmmobile, Rafa ve Mario’ya biraz ayak uydurabilse tek devrede hattrick yapması işten bile değildi.

İmmobile'nin yapamadığını yaptı 

Semih’in ikinci yarı oyuna girmesinin ardından Beşiktaş ceza sahasında daha caydırıcı olmayı becerebildi. Nitekim golden önce Eyüpspor orta sahadan taç atışıyla oyunu başlattığında Semih savunma arkasına doğru koşusunu yaptı, topla buluşup gol vuruşunu yaptı. İmmobile’nin yapamadığı şeyi gerçekleştirmiş oldu. İmmobile’de büyük bir düşüş var, mental olarak Solskjaer döneminde toparlanamayan tek isim olabilir. Ama Norveçli hocanın gelişiyle Beşiktaş’ın büyük bir özgüven kazandığını, taktiksel açıdan zenginleştiğini dün gece Eyüpspor karşısında bir kez daha gördük.

Mourinho, Brüksel’de Anderlecht’e karşı yaklaşık 45 gündür oynadığı formasyonda bazı küçük ama etkili değişiklikler yaptı ve 3-4-3 ile maça başladı. Portekizli hocanın oyunundaki ana değişken Tadiç’in rolü oldu. Maça üçlü forvetin sol içinde başlayan Tadiç, Osayi’nin Huerta karşısında müşkül durumlara düşmesi sebebiyle Sırp yıldızı sağa gönderdi. Fenerbahçe’nin ilk yarıda rakip kaleye çektiği ilk ve tek şut En Nesyri’nin golüydü. Ama sonrasında tribünlerdeki kavga sebebiyle maçın durması oyunu fazlasıyla soğuttu. Kaleci İrfan Can’ın hatası sonrası gelen gol ise maçın tüm momentumunu Anderlecht’e hediye etti. İkinci yarıyla birlikte Anderlecht iyice sağa yatıp, Osayi’nin üzerine oynamaya başladı. Dörtlü orta sahanın solunda oynayan Ali Maamar ile Huerta, Osayi üzerinde baskı kurdu, ceza sahasına daha sık topla girmeyi başardı. Nitekim golü de bir kanat organizasyonu sonrasında buldular. İşler iyi gitmiyorken Yusuf Akçiçek’in kornerden attığı kafa golü öyle bir zamanda geldi ki, Mourinho’nun eli rahatladı, maçın inisiyatifi Fenerbahçe’nin lehine döndü.

Umut verici

Genç Yusuf ilk maçın da yıldızıydı. Üçlü savunmanın sol stoperi olarak son derece dengeli ve özgüvenli göründü. Attığı golü aslında ilk maçta da fazlasıyla hak etmişti. Gelişimi çok iyi gidiyor, takımın 8 tane stoperi varken sıranın 2006 doğumlu bir alt yapı futbolcusuna gelmiş olması ve Yusuf’un o şansı bu kadar iyi kullanması ülke futbolu adına da harikulade bir durum. Fenerbahçe sert bir deplasmanda 3-0’lık avantajını sonuna kadar kullandı, turu geçti. Eliminasyon formatının dünyadaki en başarılılarından biri olan Mourinho’nun ‘kazanan modu’nu açtığını görmek Avrupa Ligi’nde ilerisi için ülke futbolu adına daha da umut verici.

Yılbaşından bu yana hem Galatasaray hem Fenerbahçe hafta sonu birbirleriyle oynayacakları derbiyi planlıyorlar. Mourinho 45 gündür ısrarla 3-4-1-2 üzerine sağlam bir pratik geliştirirken Okan Buruk, iki maçtır denediği 3-4-1-2’de büyük sorunlar yaşıyor. Alkmaar maçında 40 dakika dayanabildiği yeni planına dün Rize deplasmanında tek devre tahammül edebildi. Bu şablonda Cuesta fazla aksadı, hem kısa hem hamlesiz hem de yavaş göründü dün ilk yarı boyunca. Yeni transfer Frankovski gelir gelmez ilk 11’de sahaya çıkmasına rağmen sahada ne yaptığını bilen, sağ kulvarı tek başına işler hale getiren isimdi.

Değişim fırtınası!

İkinci yarı başlangıcında Okan Buruk Mertens ile Cuesta’yı çıkarıp Eren Elmalı ve Sallai’yi alarak formasyonu iki yıldır her bir futbolcusunun ezberlediği 4-2-3-1’e çevirdi. Zaten Buruk’un son iki sezonda kendini şampiyon yapan bir formasyondan durduk yere ve elinde bu plana uygun oyuncu yokken 3-4-1-2’ye dönme kararını anlamak zor. İkinci yarının başından itibaren Frankovski sağ beke, Eren sol beke, Barış sağ forvete, Sallai ise sol forvete, Ahmet Kutucu Osimhen’in arkasına geçti. İnanılmaz bir değişim fırtınası vardı sahada. Ama Lemina girdikten sonra Sara’nın öne çıkıp daha iyi oynadığını söylemek gerek. Galatasaray hem fizik hem mental açıdan çok yorucu bir hafta geçirdi. Derbiden önce perşembe gecesi Alkmaar’a karşı bir başka zorlayıcı maç daha oynayacak ve Fenerbahçe’yi bekleyecek. Okan hocanın bu bir haftada yaşadığı kafa karışıklığı Galatasaray’ın oyununu kötü etkiledi. Diğer yandan derbide ne oynayacaklarına dair kimsenin bir fikri olmamasını bir avantaja çevirebilir.

Mourinho yaklaşık 45 gündür Fenerbahçe’yi, Ali Sami Yen’deki Galatasaray derbisine hazırlıyor. Futbolcularına 3-4-1-2 üzerine yeterli sayıda pratik yaptırdı, oyun şablonunu büyük oranda oturttu.

Rakibi kim olursa olsun oyunun ritmini kendisi ayarlayabiliyor, istediği anda vitesi yükseltebiliyor. Rölantide oynadığı gün bile artık skoru alıp, tabelayı rahat rahat tutabiliyor. Kasımpaşa’ya karşı da böyle oldu. İlk yarıda az ama öz pozisyona girip, rakibin hatasından bir gol bulunca hedef maça kadar enerjisini saklama yoluna gitti. Dün gece bir kez daha görüldü ki, Fenerbahçe’nin sahadaki gerçek oyun kurucusu Dzeko. Talisca ile En Nesyri’nin meziyetleri olsa da Dzeko’nun dünyası başka. Fenerbahçe, Dzeko sahada olmadığında bölge bağlantılarını sadece Fred ile yapmak zorunda kalıyor, zira Talisca oyun metrajını uzattığı anda enerjisini tüketiyor.

Oyun krize girebilirdi

Dün gece En Nesyri’nin attığı golde nefis pası atan Fred olsa da oyunun genelinde Fenerbahçe’nin bağlantıları sorunsuz yaptığını söylemek zor. Özellikle ilk yarıda Kasımpaşa’nın, bu bağlantı problemini değerlendirip bulduğu pozisyonlar var. İkinci yarıda Kasımpaşa Fenerbahçe’yi geri itip bir de gol bulunca oyun krize giriyordu. Mourinho tam da bu noktada ‘ağır ağabey’ kozunu kullandı. Dzeko, Talisca’nın yerine oyuna girdikten sonra oyunun momentumunu eline geçirdi, yaptığı bağlantılarla maçı Fenerbahçe’nin avuçlarının içine hapsetmesini sağladı.

Fenerbahçe harika bir 90 dakikanın ardından Anderlecht’i sahadan bildi, rakibinin üzerinden silindir gibi geçti. Mourinho’nun savunmada tercih ettiği Yusuf Akçiçek-Amrabat-Skriniar üçlüsü neredeyse kusursuza yakın oynadı.

Özellikle genç stoper Yusuf Akçiçek kariyer maçını çıkacaracağını henüz 1. dakikadan itibaren kafasına koyduğunu gösterir gibiydi. Yusuf’un rakiplerine karşı hamle üstünlüğünü alması, yerinde müdahaleleri ve kazandığı topları akıl dolu paslarla oyuna sokması gecenin en anlamlı enstantaneleriydi. Genç stoper için belki de bambaşka bir kariyer penceresi açılıyor olabilir. Skriniar’dan öğreneceği daha çok şey var ama Anderlecht’e karşı öyle harika bir stoper performansı gösterdi ki, çırak değil bayağı usta rolündeydi. Sadece Tadiç’in golünden önce değil maç boyunca her duran top organizasyonunda vurduğu kafalar hayli yıpratıcıydı. Dzeko’nun golünden önce kendi ceza sahası yakınlarında inadıyla kazandığı top ve başlattığı atağın finali bile başlı başına stoperlik dersi olarak anlatılabilir.

Kostic harikaydı

Anderlecht, Fenerbahçe’ye göre kısa bir takım, o yüzden kenar ortalarının senaryoyu şekillendirmesi yüksek ihtimaldi ve bu ihtimali gerçekleştirmek için Kostiç’in ortaları ufuk açıcı oldu. Frankfurt’da 2022’de kazandığı Avrupa Ligi kupası sezonunda 3-4-3’ün sol kanat beki olarak harikalar yaratan Kostic, dün gecenin en dikkat çekici performanslarından birine imza attı. Dzeko ve En Nesyri’nin gollerine ne kadar övgü yağdırmak gerekiyorsa, Kostic’in ortalarını da o kadar alkışlamalı. Anderlecht maçının bir başka sıra dışı performansı En Nesyri’ye aitti. Faslı santrfor penaltı noktası yakınlarından öyle bir gol attı ki, ‘O’nun kafasıyla attığı şutu ayağıyla atamayacak futbolcu bulursun Avrupa Ligi’nde.

Galatasaray’ın Adana Demirspor karşısında henüz maçın başında kazandığı penaltı maçın kaderini belirlemişti bile. Mertens, rakibine ayağını takarak düşmesini abartınca hakem de penaltı noktasını gösterdi. Çok tartışmalı bir karardı ve VAR da müdahale etmedi. Bu penaltı kararının Galatasaraylıları bile memnun ettiğini söylemek zor. Bu karar sonrası Adana Demirspor oyuna devam etti ta ki 27. dakikaya kadar. Ne olduğu anlaşılana kadar 30. dakika oldu ve Demirspor sahadan çekildi. Ülke futbolunda çok acayip işler oluyor son sezonlarda. Geçen sezon İstanbulspor’un Trabzon maçında sahadan çekilmesinin ardından, dün de Adana Demirspor maça devam etmeme kararı aldı. Ülke futbolunun marka değeri kimsenin umurunda değil. Oğuzhan Çakır’ın FIFA kokartını herkes görmüştür sanırım. Son haftalarda kötü maçlar yönetmesine rağmen Galatasaray maçına tayin edilmesi zaten başlı başına şaşkınlık vericiyken FIFA kokartına bu kadar kolay ve erken sahip olması da en az onun kadar şaşırtıcı.

Adım atılmalı...

Hakemlerimiz yetersiz diye VAR’a yabancı hakem getiren TFF, bakalım maçı yöneten hakemlerin yetersizliği karşısında nasıl bir tutum sergileyecek. Bu olayın bir milad olacağını bekleyen varsa büyük yanılır. Sadece dünya medyasına manşet olur, bir kaç gün konuşur sonra da unutur gideriz. Hemen her maçta fahiş hakem hatalarını artık kanıksamış durumdayız. Ama şartlar ne olursa olsun bir futbol takımının sahadan çekilmemesi gerekir. TFF ve MHK’nın durumu düzeltmek adına adım atması gerekiyor. Ama umudu olan varsa beri gelsin.

Solskjaer’in Beşiktaş’ta yarattığı en büyük fark, takımı çok daha dengeli hale getirmiş olması. Sivasspor deplasmanında çok dengeli bir ilk yarı oynadı Beşiktaş. Joao Mario beklentinin üzerinde iyiydi, Beşiktaş geriden derli toplu oyun kurarak Sivas sahasına geçti. Zaten Beşiktaş’ın bunun dışında bir seçeneği varmış gibi de görünmüyor. Siyah-Beyazlılar, sezonun ilk yarısında stoperlerden kaleci Mert Günok’a dönüyor, ondan çıkan uzun toplarla topu rakibiyle yüzde 50’ye 50 paylaşmayı göze alıyordu. Bu da Beşiktaş’ı ön bölgede çok daha az sürelerde kalmaya zorluyor, Rafa Silva’nın bireysel yetenekleriyle ürettiği pozisyonlara mahkum bırakıyordu. Solskjaer belki bundan sonra yanlış oyuncu tercihleri yapabilir, oyunu okurken problem yaşayabilir ama en azından Beşiktaş’ı bu kadar dengeli hale getirerek büyük bir adım atmış oldu. Rafa Silva’nın olmadığı bir Sivas deplasmanında maç kazanmalarının başka yolu yoktu. Beşiktaş için ikinci yarı oyunu tutma, rölantiye alma ve maçı 1-0 bitirme çabalarının ötesinde bir plan yoktu.

Derinlik şart

Beşiktaş; Musrati, Ndour ve oynamasa bile Onana’yı göndererek orta saha rotasyonunu boşalttı. Transfer penceresi kapanmadan bu işi çözmesi, rotasyonu güçlendirmesi gerekiyor. Dün Sivas’ta bir kez daha görüldü ki, Beşiktaş’ın acilen santrfor rotasyonuna da derinlik kazandırması gerekiyor. İmmobile sezonun başındaki formunda değil, yaşı ileri ve takımda alternatifinin olmadığının farkında. O yüzden Beşiktaş’ın oyununu düzeltmesi için Solskjaer yetmez, kadrosunu değiştirmesi gerek.