Luyindama’nın gördüğü kırmızı kart tartışma yarattı. Öncelikle belirtelim. Kırmızı kart için aranan kriterler belli...

“Harekette acımasız ve yaralayıcı bir müdahale var mı?” diye bakmamız gerekiyor. Luyindama’nın kramponların vidalarının rakibe gelmiyor olması hareketi masum gibi gösterse de, acımasızlık sınırlarını zorlayan bir pozisyon olduğunu görüyoruz.

Yükseğe kalkan ayak şiddetli şekilde Guiherme’nin savunmasız bölgesine yaralayıcı şekilde geliyor. Luyindama’nın ayağını rakibe gelmeden sakınmak gibi bir gayretinin de olmaması benim kırmızı kart fikrimi perçinliyor. 42. dakikadaki Onyekuru-Chabeke mücadelesinde Galatasaraylılar’ın, 79. dakikasındaki Adem-Mariano mücadelesinde Malatyalılar’ın penaltı beklentileri gereksizdi. Bence hakemin devam kararları doğruydu. Adem’in haklı olduğu pozisyonlar da vardı ancak çoğunlukla oyunu bozan davranışlar sergiledi.

Gündemde yine hakemler var. Eleştirilerde haklı olan taraflar olduğu kadar, “doğru bilinen yanlışlar” üzerinden yapılan eleştiriler de var. Sezon başından beri yaşanan bu tartışmaları bitirmek için MHK değişti ama tartışmalar bitmedi. Yeni MHK’yi yaşananlardan çok fazla sorumlu tutamıyorum. Devraldıkları enkazı kaldırmaya çalışıyorlar. Yıpranmış, hırpalanmış ve moral olarak sıfırı tüketmiş bir hakem gurubuyla karşı karşıya kaldılar.

Hakemler memnun

Kısa zamanda önemli adımlar attıklarını söylemeliyim. Hakem arkadaşlarla konuşuyorum. Her klasmandaki hakem “Kendimizi değerli hissetmeye başladık” diyorlar. Bu çok önemli... Eğitim konusunda önemli adımlar atıldı. Alt liglerdeki hakemler dahil eğitimler sıkılaştırıldı. Bu hafta yine Jaap Uilenberg Türkiye’ye geliyor. 4 gün süren eğitimler yapılacak. İtalyan eğitimci Giovanni yardımcı hakemlerin eğitimi için gelirken, Hollandalı hakem Danny Makkelie VAR eğitimi için geliyor.

24 saatte analiz

Hakem atamalarında ödül ceza sistemine geçildi. Kadro imkânları el verdiği ölçüde hata yapan hakem bedelini ödüyor maç alamıyor. İsmin ve kokartın önemi yok. Göçek de bekliyor, Kalkavan da... Gerekirse bir hakemi 4 gün kullanan MHK, yönetiminden memnun olmadığı hakemi maça atamıyor. Hakemlere anında geri dönüşler yapılıyor ve yönettikleri maçlardaki kritik kararlarıyla ilgili görüntüler 24 saat içinde kendilerine gönderiliyor.

Güven adımları

Bir de yasaklı hakemler konusu vardı. MHK bu işe de el attı. Bülent Yıldırım Kadıköy’e, Ali Palabıyık uzun süredir gidemediği Dolmabahçe’ye gitti. Başakşehir maçlarının uzağında kalan Yaşar Kemal Uğurlu, Başakşehir maçına atandı. Bunlar hakemlere de güven aşılayan adımlar.

Sıra Çakır ve Öztürk’te

Ancak önemli bir itirazım var. Cüneyt Çakır 3.5 yıldan beri Trabzonspor maçlarına çıkamıyor. Keza Ümit Öztürk Galatasaray Trazbzonspor maçından beri 7 haftadır maç alamıyor. Ki Öztürk Cuma günü İskoçya’da uluslararası bir maçta Türkiye’yi temsil edecekken, Türkiye’de maç alamıyor. “MHK biz hakemin arkasındayız ve her hakemi her takımın maçına veririz” mesajı vermeye çalışırken, mesajı eksik verirse anlamı kalmaz.

Yaşar Kemal Uğurlu; maçın gidişatını etkileyecek önemli yanlışlara imza atıyordu ki, imdada VAR yetişti. Maçın 20. dakikasında Şamil’in golünü Uğurlu faul gerekçesiyle iptal etti. VAR devreye girdi ve gol kararı çıktı. Faul olabilmesi için, “Kalecinin topu iki eli arasında/eli ile zemin arasında/eli ile vücudu arasında tutarken veya elleri/kollarının bir kısmıyla topa dokunurken rakibin topa vurması” gerekir. Burada Şamil topun Mert’in eliyle teması yokken vuruyor. Dolayısıyla gol kararı doğru...

El, topa gidiyor

Uzatmalarda Napoleoni’nin ortasında top Sapunaru’nun koluna geldi. Hakem “devam” demişti ama VAR müdahalesiyle penaltı kararı çıktı. Sapunaru vücudunu genişleterek pozisyon alıyor ve kolunun topa doğru net net bir hareketi var. Yani top ele değil el topa gitmiş. Dolayısıyla penaltı doğru karar.

Maçın 35. dakikasında Sakho’nun ortasında Emre Taşdemir’in eline gelen topta hakem oyunu devam ettirdi. Emre her ne kadar elini vücuduna kapatmaya çalışsa da elinin topa doğru bir hareketi vardı. Penaltı verilse daha doğru olurdu. Maçın 54. dakikasında Aytaç’ın, Belhanda’ya müdahelesi net bir penaltıydı. Hakemin gözünden kaçtı ama VAR’ın gözünden kaçmadı. 72. dakikada daha önceden sarı kartı olan Emre, Bursasporlu Badji’ye faul yaptı. Hakem Suat Arslanboğa, avantaj oynattı. Top oyun dışına gittikten sonra rakibinin umut vaadeden atağını önlediği için ikinci sarı kartı göstererek oyundan atması gerekiyordu.

Yeni göreve gelen MHK, cesur atamalarıyla dikkat çekiyor. Haftanın önemli maçlarından birine Arda Kardeşler’i atayarak da bu cesareti perçinlediler. Ligimizin yeterli tecrübeye sahip olmayan hakemi Kardeşler, kariyerinde ilk kez 3 büyük takımın ligde oynadığı bir maçta hakem olarak görev yaptı.

Maçın farklı skorla bitmesi ve zorlanacağı pozisyonlarla karşılaşmaması onun için şanstı. Kendisi de faul kararlarındaki standardı sayesinde maçın önüne geçmedi, maçı bozmadı. Kendisine verilen şansı güzel değerlendirdi. Kartlarda bazı hataları oldu. 31’de Marcao, Ndiaye, 63’te Fredy birer sarı kartı hak etmişlerdi ama bu kart hataları böylesi bir kariyer aşamasında göz ardı edilebilecek hususlardı.

Hakem açısından beklenenden daha rahat bir maç geçti. Maç sonu itibariyle hakem hakkında maçın gidişatını etkileyen önemli bir hatadan söz edemeyiz. Maçın 27. dakikasında Robinho’nun Serdar Aziz’in alt baldırına bastığı pozisyonda sarı kart yeterliydi, basmanın şiddeti düşüktü ama hakem sarı kartı da göstermedi.

63. dakikada top Arda’nın eline gelince Fenerbahçeliler penaltı beklediler. Top kısa mesafeden, Arda’nın ayağından sekerek devamında doğal konumdaki eline gelmişti. Bu tarz vücuttan sekmelerde penaltı verilmemesi doğru karardır.

Kırmızı verilebilirdi

77. dakikada Arda’nın Mehmet Ekici’ye faulü sarı kartı gerektirirdi, ancak Göçek bu kartı da göstermedi. Bu dakikada Arda oyundan çıktı, ‘VAR kontrolü’ sırasında değişikliğe izin vermemek daha doğru olurdu. Belki de ‘VAR kontrolü’ sonrası Arda’nın hareketi kırmızı kart gerektirecekti. 90. dakikadaki Kudriashov-Moses ikili mücadelesinin penaltıyı gerektirmediğini düşünüyorum.

Maçın kırılma anı 41. dakikada Arda’nın yerde kaldığı pozisyondu. Arda-Bülent Cevahir ikili mücadelesinde Aydınus penaltı düdüğü çaldı. Bana göre hatalı bir düdüktü. Bülent’in Arda’ya penaltıyı gerektirecek bir müdahalesi olmamıştı. Futbol oyununun doğası gereği gerçekleşen bir temas vardı ve bu temas faulü gerektirmiyordu. Maçın devamı gerekirdi. 78. dakikada Başkşehir’in Visca ile kazandığı gol VAR yardımıyla geçerli sayılmadı. Bu pozisyonda gol kararı veren yardımcı hakemi suçlayamayız. Bu ofsaytı çıplak gözle çözebilmek mümkün değildi. Ancak bir makine çözebilirdi, öyle de oldu.

35. dakikada Erzurumsporlu İbrahim, Galatasaraylı Luyindama ikili mücadelesinde Galatasaray penaltı bekledi. Hakem devam ettirdi, pozisyonda penaltı yoktu. 38. dakikada Ndiaye, yerde kaldı ve Galatasaraylılar penaltı bekledi. Aslında Egemen, Ndiaye’nin omuzlarına basmadan yükselmiş, en yüksek noktada topa kafayla vurmuştu. Yükselirken, Ndiaye’nin omuzlarından güç almadı.

Penaltı yok

Ndiaye, topa yükselmek yerine sabit kalmayı tercih etti. Topa yükselen Egemen de Ndiaye’nin üzerine düştü. Penaltı yok, karar doğru. Maç içerisinde Cüneyt Çakır’ın her iki takım için de göstermediği bir iki sarı karttan bahsedilebilir. Ancak oyun genelinde başarılı bir maç yönettiğini söyleyebiliriz.