Adem’in kırmızı kartı doğru. Çünkü hareket Lens’in en savunmasız bölgesine yapılıyor. Adem’in de topla oynama arzusu ve şansı yok. Ancak bu tarz hakemin kendince değerlendirdiği pozisyonlarda VAR müdahalesi oldukça gereksiz.

Maçın 20. dakikasında Caner’in Adem’e bir faulü var. Çakır bu pozisyonda kartına başvurmadı, sadece faul çalmakla yetindi. Pozisyona ‘kırmızı kart’ diyenlere katılmam. Bu klasik bir sarı karttı. Her ne kadar Caner’in kramponunun vidalarıyla rakibe bir müdahalesi olsa da Adem’in ayağının havada olmasından dolayı darbenin şiddeti minimuma düşüyor. Çakır’ın hatası bu pozisyona sarı kart çıkartmamak oldu.

Penaltı diyemeyiz

37. dakikada Murat Akça ile Vida’nın serbest vuruş sırasında bir mücadelesi var ve Vida yerde kalıyor. Pozisyona penaltı diyebilmemiz için faul anında topun oyunda olması gerekir. Görüntülere göre ihlal olduğunda, top henüz oyuna girmemiş. 39. dakikada ise Adem VAR müdahalesiyle kırmızı kart gördü. Öncelikle şunu söylemeliyim: “Hakemin görüp değerlendirdiği böylesi pozisyonlarda VAR müdahalesi gereksiz.” Hakem görmüş, şiddeti değerlendirmiş ve sarı kartını çıkartmış. Gereksiz bir VAR müdahalesi...

Kramponun çivileriyle bastı

Kenara gelip bu pozisyonu TV’den izleyen hakemin kırmızı kartına başvurması da normal. Hareket futbolcunun en savunmasız bölgesine yapılıyor. Kramponun çivileriyle basıyor. Yoğunluk yeterli mi, değil mi tartışması var ancak Adem’in de topla oynama arzusu ve şansı yok. Dolayısıyla kırmızı karta daha yakın pozisyon ve Çakır da bu kartı çıkarttı.

2004’te MHK başkanlığını yapan Sabri Çelik, 15 sene sonra aynı koltuğa oturdu. Haziran’da TFF Genel Kurulu olması nedeniyle, bu kurul 4 ay görev yapacak. Dolayısıyla kısa süre geleceğe dair plan oluşturmak için pek yeterli değil. Yeni Merkez Hakem Kurulu’nun öncelikli hedefi, sıkışan ve zorlaşan fikstürde en doğru hakemi bularak en doğru maça atamak ve VAR ile ilgili biriken sorunlara geçici çözüm bulmak olacaktır.

Sabri Çelik

16 Haziran 1956 doğumlu olan Sabri Çelik, emekli memurdur. Geçmişte FIFA hakemliği, MHK üyeliği, MHK başkan vekilliği ve MHK başkanlığı yapmıştır. Halen UEFA gözlemcisi ve Üst Klasman Gözlemcisi olarak Türk hakemliğine hizmet etmekteydi. Haziran’da TFF Genel Kurulu olması nedeniyle, TFF Statüsü’ne göre bu kurul 4 ay görev yapabilecektir. Dolayısıyla bu 4 ay gibi kısa sürede yapısal reform yapmak, geleceğe dair bir plan oluşturmak ve uzun vadeli önlemler almak; bu kurulun yapabilecekleri arasına giremez. Çok fazla beklentiye girmemek gerekir.

Kan kaybeden hakem camiası için moral motivasyon sağlamak dışında diğer hususlara eğilme imkanları olmayacaktır. Sıkışan ve zorlaşan fikstürde en doğru hakemi bularak en doğru maça atamak ve VAR ile ilgili biriken sorunlara geçici çözüm bulmak dışında bu kuruldan farklı bir icraat beklemek hayal olur. MHK listesine tek tek baktığımda; aceleyle oluşturulmuş bir liste olduğunu görüyorum ve ”Uyum içinde çalışabilirler” diyemiyorum...

Mustafa Çulcu

Adı başkanlık için geçerken, ismi üyeler arasında yer aldı. Belli ki Mustafa Çulcu yeni MHK’nin başkan vekili o olacak. Geçmişte MHK başkanlığı tecrübesi var. Eski FIFA hakemi. Bu görevden önce TRT’de yorumculuk yapıyordu. Görevi gereği tüm hakemlerin performansına ve güncel literatüre hakim. Tecrübesiyle ekibe güç verecektir.

Mustafa Kamil Abitoğlu

MHK’nin en yakın zamanda hakemlikten ayrılan üyesi Mustafa Kamil Abitoğlu. Kurulun en farklı profil çizecek yöneticisi olacağına inanıyorum. Hakemlik yıllarında hem futbolcularla hem de hakemlerle sağlam bir iletişim becerisi vardı. Hakemlerin rahatlıkla arayıp ulaşabileceği, onları dinleyecek, eski tarz kurul üyeleri gibi katı ve ulaşılmaz olmayacak bir kişilik. Genç hakemler için büyük şans. 2014-2015 yılını Şampiyon olarak tamamlayan Galatasaray’ın Rizespor’la oynadığı ligin son maçıyla jübile yapan Abitoğlu’nun o maçı Türk futbol tarihinin unutulmazları arasına geçmiştir. Hiçbir hakem bu kadar renkli bir jübile yapmamıştır.

Muhittin Boşat

Eski FIFA hakemlerinden Muhittin Boşat. TFF Temsilciler Kurulu’nda üye olarak görev yaptı. Sabri Çelik MHK başkanıyken yine üye olarak görev almıştı. 2004 yılı başında hakemliği bıraktı. 2003-2004 sezonunda yönettiği Galatasaray-Fenerbahçe derbisinde Fenerbahçeli Luciano’nun smacını görememiş ve ciddi eleştirilere maruz kalmıştı. Uzun süre camia dışında TV’lerde ve gazetelerde hakem yorumculuğu yaptı. Son 1 yıldır MHK başkanına bağlı olarak, hakem Scout ekibinde görev yapıyordu.

Ünsal Çimen

Eski Süper Lig hakemlerinden Ünsal Çimen. Oğuz Sarvan ve Zekeriya Alp’in MHK başkanlığında; kritik görevlerde bulundu. Çok uzun yıllar hakem atama kurulunda görev yaptı. Hakem yöneticiliği konusunda büyük tecrübe sahibi. Ufku açık bir yönetici. Sabri Çelik’in en çok faydalanacağı üyelerinden olduğunu düşünüyorum.

Hakan Sivriservi

Süper Lİg hakemliği yapan Hakan Sivriservi, 2007-2008 sezonunda Fenerbahçe-Kayserispor maçı sonrası, çok büyük tartışmaların hedefine oturdu. Dönemin Kayserispor Onursal Başkanı Mehmet Özhaseki “Düdüğünü asmalı” diye çıkış yapmıştı. Sivriservi, yaşanan süreç sonunda hakemlikten kopmak zorunda kalmıştı. Belli bir süre camia dışında kalan Sivriservi’ye iade itibar yapılarak Üst Klasman Gözlemci olarak görev verilmeye başlanmıştı.

Nihat Mızrak

Süper Lig Yardımcı hakemlerinden. Nihat Mızrak, birçok hakeme yardımcılık yaptı. Ben de kendisiyle birçok önemli maçta birlikte görev yaptım. Tatil ettiğim Gaziantepspor-Bursaspor maçında yardımcı hakemimdi. Ocak 2004’te oynanan ve 5 Beşiktaşlının kırmızı kart gördüğü maçta Cem Papila’nın yardımcı hakemiydi. Genç ve dinamik bir kişilik. Yardımcı hakemleri temsilen kurulda yer alıyor.

Ferhat Gündoğdu

Çok kısa süre Süper Lig’de görev yaptı Ferhat Gündoğdu. Ankara Bölgesi’nden. Askeriyede Albay olarak çok önemli görevlerde bulundu. 2. ve 3. liglerde gözlemci olarak görev yapıyordu.

Hamza Mısır

Yeni oluşan Merkez Hakem Kurulu’nun yumuşak karnı Hamza Mısır... 2002 yılında Süper Lig hakemi oldu. Önemli lig maçlarında görevler aldı. Levent Bıçakçı döneminde klasman düştü. Belli bir süre sonra da alt liglerde görev yapmayarak hakemliği bıraktı. Trabzon’da yerel bir gazetenin spor servisinde görev yapıyor. Camia dışında kaldığı dönemlerde, özellikle şike süreciyle ilgili TFF ve Fenerbahçe aleyhine yazdığı sert yazılar ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle taze MHK’nin başını ağrıtacağa benziyor.

Dün akşam oynanan maçın İspanyol hakemi Jesus Gil Manzano 25. dakikada çaldığı hatalı düdükle, maçın gidişatını önemli ölçüde etkiledi. 25. dakikada sol kanattan yapılan ortada Manzano, Marcao’nun ceza sahasında topla elle oynadığı gerekçesiyle penaltı noktasını gösterdi. Aslında top Marcao’nun koluna temas etmemişti. Penaltı kararı yüzde 100 hatalıydı.

Penaltı gol olunca haksız yere Galatasaray geri düştü. Maçın hakemi maç süresince olumsuz beden diliyle, özellikle Galatasaraylı oyuncuları sinirlendirdi. Başarısız bir maç yönetimine imza attı.

Müftüoğlu’nun dönmesi zor

Daha önce 11 ay kadar bu görevi yaptı. Ayrıldığı günden beri o koltuğa dönmenin hayalini kuruyor. Bu görev için ikili ilişkilerini de fazlasıyla kullanıyor ancak büyük handikapları var. Görevde olduğu süre onun açısından çok başarılı geçmemişti. Terfi ettirdiği hakemler tek bir Süper Lig maçı yönetemeden ligden düştüler. Deniz Ateş Bitnel’le birlikte, İlker Meral, Çağatay Şahan, Süleyman Abay gibi hakemler kulüplere kurban edildi. Atama yanlışları, eğitim yetersizliği en başta yanlışlarıydı. Görev anlayışı yüzünden değil ama hiç beklemediği bir konudan başkanlık koltuğunu bırakmak zorunda kaldı. 11 aylık bu referans süre koltuğa dönüşünü zorlaştıran sebepler.

Arıcı görüştü, anlaşamadı

Her şeyden önce Türkiye’nin çok değerli bir siyasetçisidir. Tıp doktoru olan ve uzun süre başhekimlik yapmış olan Abdurrahman Arıcı, ülkemize parlamenter olarak hizmet etmiş, bakan yardımcısı olarak bürokrasinin tepesinde yer almış bir kişilik. Halen hakem derneğinin genel başkanı ve TFF Temsilciler Kurulu’nun da başkanı. TFF ile ilk masaya oturan kişinin Abdurrahm Arıcı olduğunu öğrendik. Ancak tarafların asgari müşterekte anlaşamadıklarından söz ediliyor. Bir kez daha görüşürler mi onu şimdilik bilemiyoruz.

Kriz dönemlerinin adamı Mustafa Çulcu

Adaylar arasında ismi en fazla ön plana çıkan isim. Geçmişinde FIFA hakemliği ve MHK başkanlığı tecrübesi var. 2005- 2006 sezonu Şubat ayında göreve gelmiş ve kriz dönemini başarıyla atlatmıştır. Onun döneminde Süper Lig’e terfi eden hakemler, Türk hakemliğinin son 10 yılına imza atmıştır. Kamil Abitoğlu, Bünyamin Gezer, Barış Şimşek, Halis Özkahya, Suat Arslanboğa, İlker Meral, Deniz Çoban onun döneminde Süper Lig kadrosuna alınmıştır. Şu an yorum yapan kişiler arasında tüm maçları ettüt eden, hakemleri yakından tanıyan ve güncel literatüre hakim olan birkaç kişiden biridir. Şu an göreve en yakın kişi gibi duruyor.

Yavuz’un sağlık problemi olmasa

Aralıksız olarak en uzun süre MHK başkanlığı yapan birkaç kişiden birisidir. Belki de tek kişidir. Başkanlık yetileri ve kriz yönetimi konusunda yeterliliği vardır. Hakem kadrosunu tanır, bilir ve hep olayın içindedir. Türk hakemliğine önemli isimler kazandırmış, bende emeği olan bir büyüğümdür. Şu an TFF Yönetim Kurulu danışmanlığı görevini yürütmektedir. En büyük handikabı sağlık sorunlarıyla boğuşuyor olmasıdır. Acil şifalar dilerim.

Tatlı kabul görmez

Cılız da olsa, bu geçiş döneminde isimi dillendiriliyor. Namoğlu’nun hakem atama kurulundaydı ve icraatın başındaydı. İstifaya giden sürecin yaşanmasında yapılan hatalı icraatların en etkili ismiydi. Tepkiyle istifa eden kuruldan bir kişinin bu göreve tekrar getirilmesi kabul görmez.

Onyekuru’nun yerde kaldığı pozisyondaki penaltı düdüğüne katılmıyorum. Nagatomo’nun dudaklarından dökülen “f..k off” kelimelerine yorum yapmama gerek var mı? ‘Diagne ikinci sarı kartı görmedi’ diyenlere katılmıyorum. Hakemlerin çok eleştiriliyor olmasının temelinde standartsızlık yatıyor.

Dün bir kez daha gördük ki, hakemlerimizin aynı sezon içinde olmadığı gibi, aynı maç içinde de standardı yok. Aynı ihlallere farklı kararlar veriyorlar. Hakemlerin çok eleştiriliyor olmasının temelinde yatan birkaç etkenden birisi de bu standartsızlık!

Onyekuru’nun yerde kaldığı pozisyondaki penaltı düdüğüne katılmıyorum. Onyekuru rahat bir şekilde gol vuruşunu yapıyor, açıyı kapatmak için çıkan Arda’nın ona bir müdahalesi yok... Topa vuran Onyekuru’nun sol ayağı ile Arda’nın uzanan sağ ayağının küçük bir teması var. Bu teması hisseden Onyekuru daha sonra kendisini bence yere bırakıyor.

Penaltı vermesini beklerdim

Trabzonspor’un penaltı beklediği pozisyonda Marcao’nun Ekuban’ın ayağına bir teması var. Ben ‘penaltı değil’ derken, bir başkası ‘penaltı’ diyebilir. Ancak aynı hakem aynı maç içinde standart kararlar vermek zorundadır. Onyekuru’nun ayağına olan teması penaltı için yeterli gören hakemin, burada da penaltı kararı vermesini beklerdim. Nagatomo’nun dudaklarından dökülen “f..k off” kelimelerine yorum yapmama gerek var mı? Aynı organizasyonda 2 gün önce benzer söze kırmızı kart çıktı. Eğer standart varsa, burada da kırmızı kart çıkmalıydı.

Diagne’ye tek sarı yeter

“Diagne ikinci sarı kartı görmedi” diyenlere katılmıyorum. Rodallega, Diagne’den sıyrılsa karşısında dörtlü Galatasaray savunması bekliyordu ve dengesiz yakalanmamıştı. Ayrıca pas verip net bir gol pozisyonuna sokacağı arkadaşı da yoktu. Sadece önünde birkaç metre boş alan olması, sarı kart için yeterli olamaz. Burada umut vaat eden ataktan söz edemeyiz. Hareket ‘arkadan yapıldı’ diyenlere şunu hatırlatırım: ‘Arkadan yapılan, rakibin sağlığını tehlikeye sokan fauller’e sarı kart gösterilir.

Hakem açısından çok tartışılacak bir maç izledik. Belli ki Alper Ulusoy’un bedeni sahada, ruhu başka yerdeydi... Nasıl olmasın ki? Cuma günü akşam oynanacak maçın bilgisini, perşembe günü İzmir’de saat 12.00’de öğrenen hakem; apar topar geldiği Kayseri’ye sadece bedenini getirebilmiş... Ruhu İzmir ’de kalmış. Profesyonel hakemlik bu olamaz. MHK’nin yönetemediği hakem organizasyonunun acısını takımlar çekiyor.

Maça dağınık başladı

Ulusoy maça çok kötü ve dağınık başladı. Çaldığı ve çalmadığı fauller, gösterdiği ya da göstermediği sarı kartlar oyunu çok gerdi. Mensah’ın arka arkaya yaptıkları, Şamil’in Ekici’ye müdahalesi ve gösterilmeyen sarı kartlar ilk yarının önemli hatalarıydı. Soldado’ya gösterdiği sarı kart doğruydu. Soldado gerginliğini frenleyemeyince kırmızı gördü. Soldado’nun hakeme ne söylediğini bilemediğimden kırmızı karta ‘yanlış’ diyemiyorum.

Net kırmızı kart

Alper Ulusoy ikinci yarıya da farklı başlamadı. Disiplini ve kontrolü sağlayamadı. Yine çok fazla faul ve kart hatası yaptı. 60. dakikada Varela’nın Moses’a yaptığı hareketin karşılığı net kırmızı olmalıydı. Varela omzuyla Moses’ın kafasına şiddetli şekilde vuruyor. Kafa hassas bölgedir, bu tarz darbeler oyuncu sağlığını tehlikeye düşürür ve cezası kırmızı karttır.

Başarısız bir yönetim

63’te Kayserispor golünde VAR devreye girdi. Bu pozisyonda Kravets’in Serdar’ın koluna müdahalesini TV’den izleyen hakemin faul kararı vermesini fazla eleştiremiyorum, bence de faul en doğru karardı. Netice itibariyle Ulusoy başarısız bir maç yönetimine imza attı.

Galatasaray ile bir alt lig takımı Hatayspor’un maçı beklenenin aksine kora kor ve dengeli geçti. Video Yardımcı Hakem sisteminin de uygulanıyor olmasına rağmen, hakem tartışmaları yine gündemdeydi.

Maçın 35. dakikasında Luyindama’ya baskı yapan Korkishko mücadeleyi kazandı ve tam kaleciyle karşı karşıya iken; Luyindama’nın müdahalesiyle yerde kaldı. Bana göre Luyindama’nın müdahalesi faulü gerektiriyordu. Faul kararıyla birlikte, rakibinin bariz gol atma şansını önleyen Luyindama kırmızı kart da görmeliydi.

Kırmızı kart görse; Luyindama hafta sonu oynanacak Trabzonspor maçında forma giyemeyecekti. 38. dakikada Fernando’nun kaleye doğru gönderdiği topu ceza sahası dışında eliyle önleyen Hatayspor kalecisi Ömer’e çıkan kırmızı kart doğruydu.

Bu hafta olduğu gibi, her hafta birkaç kulüp hakemlerden şikayetçi. Gerçekten de hakem performansları beklentinin çok altında. Geçen sezon “VAR sistemine bir an önce geçilmeli” diye ses yükseltenler vardı. “VAR gelecek dertler bitecek!” diye umut ediyorlardı! Başkan Namoğlu da “VAR gelecek, hakemler ve MHK eleştirilmeyecek” düşüncesiyle, “Bir an evvel geçelim” diye görüş bildirdi. Bence en büyük yanlışı da burada yaptı. “Kadromuz yetersiz” demedi. “Hakem kalitemiz yetersiz” demedi. “Eğitim ve adaptasyon için yeterli zaman yok” demedi.

Neler var neler!

Siz bugünlerde Namoğlu’nun, “Ben hakemlere sordum yorgun değillermiş, zaten oturdukları yerden görev yapıyorlar” dediğine bakmayın. Hakemlerimiz fiziksel ve zihinsel olarak çöküş yaşıyorlar. 50’nin üzerinde görev verilen hakem var, evinin yolunu unutmuş... Sabah ailesiyle kahvaltı yaparken, kahvaltı masasından kaldırılıp, VAR masasına oturtulan hakem var... Evime döndüm diye sevinip, tam kapı zilini çalacakken tekrar İstanbul’a çağırılan, çocuklar uyanmasın bari diyerek zili çalmadan geri dönen hakem var. Uçağın kapısında iken “Geri dön, VAR masası boş!” denilen hakem var. Aynı hafta 3 maçta görev yapan hakem var. Her maça aynı seviyede konsantrasyon sağlamak mümkün müdür? Benim gücüm 3 günde 3 maçı tam konsantrasyon seyretmeye yetmiyor.

Çantalar kapıda!

Hakemlerin çantası kapının ardında bekliyor. İzmir’de, Kordon’da, eşinin elinden tutmuş yürüyen, çocuğuyla vakit geçiren hakem; bir telefonla, Türkiye gibi geniş bir coğrafyada, bu iklim şartlarında aynı gün Türkiye’nin öbür ucunda maça gönderiliyor. Takımlar, bir maça, bir hafta hazırlanırken; teknik, taktik belirlerken, fiziksel ve mental birçok hazırlık yaparken; o takımların maçını yöneten bir çok hakem çantayı kaptığı gibi statda soluğu alıyor. Oradan da Riva’ya dönüp nefes nefese VAR masasına oturuyor. Evet, para kazanıyorlar... Hak ettiklerini alıyorlar ama 5 katı para da verseniz bu garabeti çözmeden VAR’dan verim alamazsınız!

Aynı gün açıklayamıyorlar

Bu hafta kupa maçları var. Siz, bu kurul göreve gelene kadar, taksit taksit hakem atandığına şahit olmuş muydunuz? TFF’nin sosyal medya hesaplarına girin. Aynı gün oynanacak maçlarındaki hakemlerin farklı zamanlarda duyurulduğunu göreceksiniz. Hakem bulamıyorlar! Bir önceki maçı bekliyorlar, “O maçı tamamlayan hakemi diğer maça gönderebilir miyiz!” diye düşünüyorlar ve 4 maçın hakemini aynı gün açıklayamıyorlar.